Tết

Đà Nẵng - lại thong dong cắm bình hoa mới.

Mê nhan sắc hoa lan - vương giả chi hoa - nên ngập nhà lan quyện với trầm hương ngây ngất.

Cô thích giờ phút giao thừa, không gian đêm quen thuộc bỗng trầm lắng thiêng liêng, phút đánh dấu một năm mới bắt đầu, bước qua một năm nữa, Tết nhà cứ đến hẹn lại lên, rồi bước vào một khoảnh khắc mới của cuộc đời với những hy vọng, những điều tốt đẹp, những niềm vui... sẽ chờ trước mặt.

Giờ phút đó, giữ lặng cho riêng mình, gửi theo nén nhang thơm khấn cùng Trời Đất một năm bình an cho những người yêu quý, chỉ cầu bình an, còn vạn sự tùy duyên.

...

 Thuở Sài Gòn, tôi là một cô nhỏ.

Hình như tất cả cô nhỏ lúc đó đều bẽn lẽn, hiền lành, hễ nhà có khách là trốn biệt, đứng lấp ló sau tấm mành trúc ngăn nhà trên và nhà dưới mà nhìn ra. Nếu bị kéo ra chào thì lí nhí thưa dạ vài tiếng rồi thoắt chạy biến.

Cô nhỏ được 4-5 tuổi là đã mặc áo dài trong những bức ảnh ngày xửa ngày xưa đó, Papa chụp một cô nhỏ mắt một mí, tóc cắt bum-bê, kẹp một chiếc kẹp đính bông một bên và xúng xính quần trắng áo dài, đứng cạnh cành mai.

Quả thật hồi bé cô nhỏ mặt mũi trông cũng thường, nhưng cái áo dài làm cô nhỏ xinh hẳn trong bức ảnh khi tay giữ vạt áo làm duyên, tay xách bóp đầm, cổ đeo kiềng vàng, chân mang hài nhung đỏ có cái mũi cong cong.

Nói tới kiềng vàng mới ngỡ ngàng, sao cái món nữ trang đó gần như đã thất truyền, bây giờ chẳng còn thấy cô thiếu nữ nào đeo kiềng vàng kiềng bạc nữa cả. Hồi đó, mỗi lần mặc áo dài xong, cô nhỏ chạy vô phòng của Má, đứng ngay ngắn chăm bẳm ngó Má lấy kiềng ra khỏi hộp, vặn cái khóa vòng cho cái kiềng nhẹ nhàng xoay rồi khe khẽ tách đôi theo hình chữ S một cách hết sức thần kỳ đối với cô nhỏ. Đeo kiềng vàng lên cổ xong, được xức mấy giọt nước hoa trên cổ và sau tai, vậy mới coi như hoàn tất cái điển lễ “mặc áo dài” của cô nhỏ Sài Gòn.

Lẽ ra trong cái nghi thức đó còn có tiết mục đeo bông tai nữa nhưng đôi bông của cô nhỏ luôn luôn chỉ là để nhìn vì cô nhỏ không có xỏ lỗ tai. Bà ngoại cứ càm ràm suốt về chuyện đó:

- Bây coi, có con gái nhà ai mà không có xỏ lỗ tai, không cho con nhỏ đeo bông. Rồi sau này nó lấy chồng thì làm sao?

Má vợ nói gì thì nói, Papa cô nhỏ vẫn cương quyết: không cho xỏ - ông sợ con gái cưng bị đau, thế mới biết ông đã cưng chiều cô con gái bé bỏng đến mức nào.

Cô nhỏ được Ngoại dạy phải vén vạt áo sau úp lên tà trước khi ngồi, xách bóp là phải choàng vào cánh tay, đi đứng là phải thẳng lưng ưỡn vai, trong cái bóp nhỏ của cô cũng phải có cái khăn tay bé tí tẹo, được thêu viền cẩn thận...

...

Đó là bộ vận của cô nhỏ sửa soạn đi chơi Tết.

Nhà có lệ sáng mùng một Tết thì trẻ con chỉn chu bộ áo quần mới, sắp hàng khoanh tay mừng tuổi ba má, nhận lì xì đầu năm, nghe lời “huấn thị” là mong muốn của ba má đối với từng đứa con và lời hứa của từng đứa về bản thân trong năm mới.

Lệ đó từ khi cô nhỏ còn bé xíu 3 tuổi, đã xúng xính áo dài, đeo kiềng vàng, xức nước hoa thơm phức, khoanh tay tròn miệng ráng ghi nhớ lời mừng tuổi.

Dĩ nhiên là cô nhỏ thuộc lòng câu “chúc (ông, bà, dì, cậu, mợ...) dồi dào sức khỏe, sống lâu trăm tuổi” để ứng phó với mọi trường hợp được kêu ra khoanh tay mừng tuổi.

Má dặn kỹ lắm, mừng tuổi phải khoanh tay lễ phép, đứng thẳng trước mặt, nhìn vào mắt rồi nói rõ ràng. Nhận lì xì bằng hai tay, nói cảm ơn rồi mới được cất. Tuyệt đối không được mở bao lì xì trước mặt người cho.

Tiền trong bao lì xì ở nhà luôn luôn là tiền mới cứng, nên từ bé tí, cô nhỏ đã biết tiền có mùi thơm.

Cô nhỏ thì chỉ thích ai tặng bao lì xì thiệt là đẹp và to chớ không quan tâm đến tiền, bởi thế thường hay loanh quanh xin xỏ... bao lì xì của mấy anh chị lớn - lấy tiền ra thì cho ngay cái phong bao lì xì.

Nhà hồi đó đông con cháu nên cô nhỏ năm nào cũng gom về trong cái bóp đầm nhỏ xíu đeo vai cả xấp phong bao đỏ rực, sung sướng hết sức.

...

Bây giờ ít nghe ai nói “mừng tuổi” mà kêu là “chúc Tết”, nghe nó là lạ không quen.

May mà lũ trẻ ở nhà vẫn thuộc bài con mừng tuổi Mẹ.

Đi chơi Tết nghĩa là hăm bảy hăm tám Tết thì đi chợ hoa Nguyễn Huệ, 30 Tết thì sáng đi cúng Giao thừa ở nhà Nội, chiều quây quần cả đại gia đình ở nhà Ngoại rồi tối thì đi coi lân múa trong khu Chợ lớn, bịt tai nhắm mắt chờ dây pháo nổ đùng đùng rải thảm hồng trước sân nhà lả tả điểm cánh hoa mai vàng rực.

Thế là Tết.

...

Vậy đó mà thoắt đã mấy mươi năm, từ một cô bé lắt xắt, mặc áo dài màu thiên thanh đeo kiềng vàng, đứng bịt tai vì pháo nổ rền trời, hít vội mùi khói pháo ngòn ngọt... rồi thành chủ cả một gia đình, quán xuyến bày biện chờ Tết... giây phút đó, giờ giao thừa vẫn thiêng liêng tươi mới cùng những trầm mặc của riêng mình đối diện với cuộc đời.

K.N.U