Tìm chút bình yên trong tiếng ru hời - Nguyễn Ngân Hà
Chắc hẳn thời tuổi thơ mỗi người trong chúng ta đã từng được nghe lời ru gắn với những câu hát dân ca mượt mà đằm thắm của bà của mẹ. Lớn lên bao nỗi lo cơm áo gạo tiền cứ quấn lấy khiến những khoảng lặng trong mỗi người dường như ngày càng thu nhỏ, thay vào đó là sự bận rộn, mệt mỏi và chán chường. Xin hãy một lần về lại nơi ấy, nơi có tiếng ru à ơi ngọt ngào sâu lắng. Xin một lần đắm mình trong hơi ấm của mẹ…
Chiếc xe khách dừng lại khi trời còn chưa sáng rõ, cô thận trọng bước xuống. Vừa đặt chân lên nền đất lòng cô se lại. Cô đã về!
Con đường dài sâu hun hút lặng đi trong buổi sáng tinh mơ. Cô bước trên con đường làng quen thuộc, phía trước cô là cổng làng, phía bên trong là cây đa cổ thụ đứng đó sừng sững uy nghi bao năm nay vẫn thế.
Cái cổng làng rêu phong cũ kỹ không kém phần cổ kính ở trước mặt, cô dừng lại. Hít một hơi thật sâu. Cái lạnh buổi sáng len vào từng hơi thở của cô. Bước qua cổng làng là cô bước qua một thế giới khác, bỏ lại sau lưng những vất vả, bon chen, cám dỗ ở đời. Tất cả đang được mùi hương của lúa mới, của buổi sáng bình minh gột rửa, thanh tẩy.
Cô cảm nhận được cái không khí trong lành quyện trong hương lúa thấm vào từng hơi thở trên con đường dài dẫn vào làng, dưới chân cô những cọng rơm còn vương những hạt sương sớm, in dấu chân người qua. Cô cứ bước mãi, cứ miên man với bao hoài niệm…
Giờ đây cô đã về lại cái nơi sáu năm trước cô rời bỏ, tất cả được rũ bỏ nhưng tội lỗi của cô vẫn còn đấy. Đi bên mép con đường nằm giữa cánh đồng lúa bao la vô tận. Làn sương mờ vẫn bao quanh. Quê hương với lũy tre làng có dang tay đón người con bỏ xứ như cô trở về?
Lòng cô chứa đầy những lo lắng, những câu hỏi quẩn quanh về điều đã xảy ra trong quá khứ. Cô cứ bước mãi, đi sâu mãi vào con đường nhỏ in những dấu chân trong sương, lòng lắng xuống, trống rỗng.
Ánh sáng yếu ớt bắt đầu le lói phía chân trời. Rạng Đông. Những hạt sương sớm mờ ảo lưu luyến rồi tan biến nhường chỗ cho ánh sáng dịu nhẹ. Cơn gió nhẹ thoảng qua mang theo hương lúa chín, chim bắt đầu ríu rít khắp cánh đồng. Dường như sự sống đang dần bừng tỉnh sau một giấc ngủ dài. Cả tâm hồn cô cũng vậy, cái tâm hồn mà cô ngỡ nó đã chết từ khi cô rời khỏi cái nôi này.
Mùi cơm chín lan tỏa khiến cô nao lòng. Cô bước đến gần hơn những hàng cau cao vút. Lòng cô bỗng bộn bề cho nỗi lo gặp mặt.
Cô dừng lại trước căn nhà ba gian đơn sơ ngày nào. Một người phụ nữ bước ra sân khiến cô lùi bước, lặng người. Mái tóc kia đã pha sương thật nhiều, dáng người đã không còn nhanh nhẹn và tấm lưng đã còng. Cô bật khóc. Ngày cô đi mẹ cô đâu như thế này.
Một con chó vẻ dữ dằn chạy bổ vào cô sủa dữ dội. Cô lùi lại thêm vài bước nữa, co rúm người. Cô nhận ra con chó ấy, nó chính là con chó ghẻ người ta vứt ngoài bờ ruộng cô thấy thương đã nhặt về nuôi năm nào. Giờ nó đã không còn nhận ra cô, đã không còn vẫy đuôi khi vừa thấy cô đằng xa, không còn quấn lấy chân cô nữa rồi. Cũng phải! Đã sáu năm rồi còn gì. Cô khóc, con chó bỗng im bặt giương đôi mắt lên nhìn những giọt nước đổ dài trên má cô, chỉ còn tiếng ư ử trong cổ họng .
“Cái con chó này, mới sáng ra đã sủa nhặng cả lên”.
Người phụ nữ bỏ vội bó rau héo úa xuống thành giếng, tất tả chạy ra xua con chó đang gầm gừ, rồi nhìn người lạ như muốn hỏi “Cô tìm ai?”. Nhưng bỗng sống mũi bà cay cay, đôi mắt chợt mờ đi trước những gì nhìn thấy. Bà sững người khi nhìn cô gái trước mặt. Đứa con gái tội nghiệp của bà đã về đó sao? Đứa con gái đáng thương, tay bà dang rộng run run trong nỗi nhớ con da diết.
Cô chạy đến ôm chầm lấy mẹ khóc nức nở, còn mẹ lặng im với tiếng khóc gào thét trong lòng. Tiếng khóc giờ đây đã bật thành tiếng chứ không còn là tiếng khóc thầm trong đêm. Trong vòng tay mẹ cô chẳng cần giấu giếm, cô khóc như chưa từng được khóc, cô khóc như đó là những giọt nước mắt của sáu năm tích tụ, sáu năm cô kìm nén nỗi lòng, sáu năm cô cắn chặt môi để không bật khóc.
Bà đưa bàn tay gân guốc, chai sạn vuốt lên mái tóc con gái, mái tóc xưa kia bà chăm bẵm bằng bồ kết và chanh, thoảng đâu đây cái mùi bồ kết nướng trên mái tóc xanh kia, bà chẳng còn nước mắt để khóc, đôi mắt với những vết chân chim co lại. Bà nghẹn lời đẩy cô ra dùng vạt áo sờn bạc lau đi những giọt nước trên má cô. Bà nhìn thật kỹ, chỉ suýt chút nữa bà không nhận ra cô. Sáu năm trời không một chút tin tức, không một bức thư bà tưởng mình sẽ gục ngã, sẽ không chờ được đến ngày đứa con gái mang đầy tội lỗi trở về. Nhưng giờ cô đã ở trong vòng tay bà, đứa con gái đáng thương của bà đã trở về.
“Ai ở ngoài đó vậy bà?”.
Người đàn ông suốt cuộc đời cô tôn kính bước ra từ thềm nhà, nhìn ra sân. Ông cũng sững người, phải dựa vào cột nhà để không ngã. Cô rời tay mẹ, quỳ dưới chân ông trong tiếng nấc nghẹn. Ông ngồi xuống, ôm lấy con gái mình. Ông đã tha thứ tất cả lỗi lầm của cô từ rất lâu rồi, nhưng cô nào có biết để quay về bên hai bóng già lủi thủi. Cô òa khóc trong vòng tay vững chãi của bố. Tất cả niềm vui như vỡ òa, chìm trong nước mắt nhưng là nước mắt của hạnh phúc và niềm vui đoàn tụ. Cô về lại trong sự vị tha và bàn tay dang rộng của gia đình.
Gàu nước mát trong từ giếng nhà được kéo lên, cô khỏa nước lên mặt mình cảm nhận được vị ngòn ngọt thanh thanh của nước giếng. Dòng nước mát trong như từ lòng đất mẹ đang gột sạch tội lỗi, những mặc cảm, phiền muộn và đớn đau cho cô để cô tự tin thắp lên bàn thờ tổ tiên một nén nhang tạ lỗi.
Cô thiếp dần trong cơn gió nhẹ phảng phất hương thơm của nhang và mùi nhãn chín sau vườn. Cô đã tìm lại nơi bình yên nhất của cuộc đời. Cả khung trời bình lặng, chim bớt ríu ran, cây bớt xào xạc, chỉ còn gió ru cô ngủ.
Trong giấc mơ cô chập chờn tìm về quá khứ. Cả tuổi thơ cô êm đềm và tươi đẹp, cô là con một nên mẹ chăm chút từ nhỏ, bố cô lại uốn nắn hết mực. Cô lớn lên trong sự yêu thương chở che của bố mẹ. Đó là quãng thời gian cô hạnh phúc nhất. Rồi tuổi đôi mươi với bao mộng mơ của thời con gái cũng đến bên cô nhẹ nhàng không hẹn trước. Cũng từ đây mọi bất hạnh đổ dồn lên người con gái vừa tròn tuổi hai mươi.
Lòng tin vào tình yêu của một cô gái vừa mới lớn chưa hiểu sự đời, còn quá ngây thơ, trong sáng và yếu đuối đã khiến cô sa vào lầm lỗi.
Trong những chuyến xe chở gạo từ làng cô lên tỉnh, ngất ngây trước vẻ đẹp của cô, người tài xế đã buông lời tán tỉnh. Rồi những lá thư chứa đầy những nhớ nhung, thắm đượm nỗi yêu thương khắc khoải khiến cô xiêu lòng, dành trọn tình cảm đầu đời của người con gái cho hắn. Thêm vài chuyến xe nữa, cô đã dại khờ trao trọn cho hắn cả tâm hồn lẫn thể xác trong trắng tinh khôi.
Cô cứ ngây thơ đợi chờ cái đám cưới lung linh hắn vẽ ra mà nào biết đâu hắn đã cao chạy xa bay. Cô hoảng loạn, rồi tuyệt vọng khi phát hiện ra mình có thai. Và khi nhận được một lá thư vẻn vẹn vài chữ của hắn cô đã gục ngã.
“Xin lỗi em, anh không thể làm đám cưới, anh đã có vợ con dưới quê”.
Cô đau đớn giấu nhẹm mọi chuyện vì nếu chuyện vỡ lỡ không biết gia đình cô sẽ như thế nào. “Trăm năm bia đá cũng mòn, ngàn năm bia miệng vẫn còn trơ trơ”. Bố cô là người luôn giữ nề nếp gia phong. Giờ đây tất cả đã bị hủy hoại bởi cô. Cô phải giấu mọi người…
Nhưng những biểu hiện của thai nghén càng ngày càng rõ. Mọi người đồn đại ầm ĩ, bố cô bắt cô quỳ giữa sân tra hỏi, cô phải nói thật. Bi kịch đã đến đỉnh điểm, những lời đồn đại từ những người độc miệng cứ thi nhau lan truyền khắp thôn xóm về người con gái mới lớn “không chồng mà chửa”.
Bố mẹ cô không dám ra khỏi nhà, cô thui thủi một mình nghe người ta chỉ trích xỉ vả với những cái nhìn đầy khinh bỉ. Bố cô uống rượu ngày một nhiều thêm. Cô cứ nghẹn lại khi nghe mẹ khóc trong chái bếp.
Đã có lúc cô muốn tự tử, nhưng còn đứa bé-nó có tội tình gì đâu, cô lại cắn răng chịu đựng những lời xỉ vả cả cô và gia đình.
“Mày cút ngay, đồ mất dạy, cút ngay, mày làm ô uế thanh danh nhà này…đồ bất hiếu…”.
Bố cô cứ vật vã với rượu, với những lời xì xào to nhỏ. Cô quyết định phải ra đi, chỉ có ra đi cô mới tìm được con đường sống cho mình và cho cả đứa bé đang thành hình trong bụng cô…
Mới đó đã sáu năm trời cô rời xa nơi đây, nơi có hồi ức đẹp đẽ nhưng cũng là nơi đắng cay nhất của đời cô. Sáu năm cô vất vả vật lộn nơi thành thị để kiếm sống nuôi con, có lúc tưởng chừng như không thể bước đi được nữa thì hình ảnh bố mẹ cô và đứa con trai bé bỏng đã giúp cô gượng dậy. Con cô giờ đây đã 6 tuổi, nó lớn lên bằng mồ hôi và nước mắt nhiều hơn là sữa của mẹ nó …
Mẹ cô để cô gối đầu vào lòng thở dài, xót xa cho số phận hẩm hiu của cô. Bà cất tiếng hát ru hời ngày nào, nắm chặt bàn tay cô. Cô khẽ cựa mình, lắng đọng trong tiếng hát à ơi, rồi thiếp dần trong hơi trầu phả ra từ người mẹ.
Trong giấc ngủ, cô mơ thấy lần trở về quê thứ hai, con trai cô tung tăng trên đường làng rồi sà vào lòng ông bà ngoại khi bước qua những hàng cau cao vút trước cổng nhà…
N.N.H
