Tuổi thơ miền quê - Hồ Thị Thùy Trang
Khi tôi lên 5 tuổi, ba tôi bảo tôi phải đi học. Năm đó tôi học lớp mẫu giáo, còn chị hai học lớp năm. Mẹ may cho tôi chiếc áo sơ mi trắng tinh và cái quần tây màu xanh đen, có hai cái túi nhỏ nhỏ xinh xinh mà tới giờ tôi vẫn còn giữ. Thế nhưng hồi đó tôi lại chẳng thích đi học, cứ giờ ra chơi tôi lại trốn học theo thằng Tí đi bắn chim, bắt cá. Có hôm ba tôi kiểm tra sách vở không thấy chữ nào, trong túi quần thì toàn ná bắn chim, ba tức giận lấy roi quất vào mông rồi quát: “Mới tí tuổi đầu mà không lo đi học, lớn lên đi bắn chim mà ăn hả con?”. Tôi òa lên khóc nức nở, ba cũng thôi không đánh nữa. Cũng kể từ đó, tôi chăm lo học hành và không bao giờ dám bỏ học đi chơi.
Nhớ những mùa mưa bão, nằm trong nhà nghe gió thổi mạnh tới nỗi khiến hàng cây trước nhà kêu răng rắc. Mưa rơi trắng xóa cả một vùng trời. Ba tôi lo chuồng lợn, chuồng gà bị tốc mái, cứ thấp thỏm đi ra, đi vào. Còn chị em tôi thì hào hứng đợi mưa ngớt, lén ba mẹ, cầm xô hoặc rổ đi bắt cá rô đầu mùa. Mưa to, cá rô từ những đìa nước trong các vườn men theo dòng nước mưa đi tìm nguồn nước mới để sinh sống. Cá rô lúc này có đặc điểm riêng biệt là rất ốm, cái đầu to hơn cái mình, thịt thì rất cứng, hầu như chỉ có xương là nhiều, dưới lớp da sần sùi, nham nhám đó là một lớp thịt rất mỏng và rất thô. Tuy nhìn không ngon nhưng qua bàn tay khéo léo của mẹ, những chú cá này sẽ trở thành món ăn vô cùng thơm ngon. Khi tắm mưa xong lành lạnh mà ăn cơm nóng với món cá rô chiên xù cùng rau sống và nước mắm chua ngọt thì không gì thích bằng.
Vào mùa hè những bông lúa chín vàng, uốn mình trước gió. Cả nhà tôi lại kéo nhau ra đồng để gặt lúa, mẹ tôi cắt lúa, còn ba tôi thì vác từng bó lúa trĩu nặng hạt. Để rồi khi lớn lên ngửi mùi thơm của lúa, cảm nhận vị ngọt trong từng bát cơm mới thấy vị mặn của biết bao giọt mồ hôi của ba mẹ tôi đã đổ xuống. Khi những bông lúa cuối cùng đã gặt thì tôi lại theo ba ra đồng bắt chuột. Ba dạy cho tôi cách tìm hang chuột trên bờ ruộng, chỉ cần lấy một ít rơm đốt trước miệng hang, quạt cho khói bay vào hang, vậy là chuột kiểu gì cũng tìm đường mà chạy ra ngoài, tôi chỉ cần đứng yên một chỗ mà đập. Tối về chị em tôi lại được thưởng thức biết bao nhiêu món ngon từ thịt chuột như chuột xào sả ớt, chuột nướng, chuột khìa nước dừa...
Trước nhà tôi có một mảnh đất nhỏ, tôi thường qua nhà hàng xóm xin một ít hoa mang về trồng. Nào hoa hồng, thạch thảo, vạn thọ, mười giờ, loa kèn và cả những cây hoa dại mà tôi thấy đẹp ở bên vệ đường. Hằng ngày, chị em tôi vẫn chăm chỉ tưới nước, bón phân. Bởi thế khu vườn nhà tôi tuy bé, nhưng hoa luôn nở rộ cả năm, ai tới nhà cũng trầm trồ khen ngợi. Lúc đó tôi cũng cảm thấy lòng vui vui. Tôi nhớ có lần tôi và chị hai đi chăn bò ở ngọn đồi sau nhà, tận dụng lúc mấy chú bò đang ngoan ngoãn gặm cỏ non, tôi đặt những chiếc bẫy chim cu đất. Đợt đó, tôi bẫy dính một con cu đất. Tôi nhẹ nhàng bắt nó ra rồi bỏ vào túi áo chạy về khoe với lũ bạn. Thế nhưng vừa chạy đến nơi, lấy con chim ra, không ngờ nó bay mất tiêu. Tôi chỉ biết nhìn theo con chim cu mà lòng tiếc rười rượi. Đó là quãng thời gian đẹp tươi nhất của ấu thơ mà tới giờ trong giấc ngủ mỗi đêm tôi vẫn thường mơ thấy.
Một ngày kia khi đang đi chăn bò ở làng bên, chị em tôi phát hiện một khu vườn nhãn, trái trĩu cành. Nhìn những chùm nhãn chín rộ, thơm ngát tôi đã trèo lên hái trộm một ít để mang về nhà ăn. Bò không có người coi, nó xuống ruộng lúa non xanh mướt, ăn hết đám này đến đám khác. Vậy là tối hôm đó có người đến tìm ba mẹ tôi mắng vốn. Đó là lần đầu tiên trong đời tôi đi ăn trộm mà không lo trông bò. Hôm đó tôi đã bẻ được hơn 10 chùm nhãn. Mẹ tôi đi làm về hỏi: “Nhãn ở đâu ra mà nhiều thế?”. Tôi chưa kịp trả lời thì chị hai hớn hở khoe với mẹ: “Chiều tụi con bẻ trộm ở làng bên đó mẹ, người ta không thấy đâu, ở đó có cả một vườn nhãn luôn!”. Chị Hai chưa nói hết câu, mẹ quát như muốn khóc: “Ai cho phép các con đi ăn trộm?”. Mẹ cầm roi mây vung lên, quất cho hai chị em tôi mấy cái. Sau đó mẹ bắt hai chị em tôi mang nhãn đến trả rồi xin lỗi người ta. Sau đợt đó, tôi không bao giờ đi ăn trộm nữa. Ấy thế mà, cứ hễ trong xóm mất trái xoài, trái ổi là người ta lại đi tìm hai chị em tôi.
Năm tôi lên 13 tuổi, điện cũng về đến thôn làng. Bọn trẻ chúng tôi không phải dùng đèn dầu để học nữa. Tôi nhớ hồi đó cứ tầm 7 giờ tối là tôi và chị hai lại chạy qua nhà ông Năm xem phim Tôn Ngộ Không. Có đợt thằng Tí con ông Năm đuổi hai chị em tôi về, không cho xem vì cái tội chơi bắn bi ăn hết của nó. Về nhà tôi khóc nức nở kể cho ba nghe. Thế là ba tôi quyết định mua cái ti vi trắng đen 17 inch, cũng kể từ đó nhà tôi đông vui hẳn lên. Cứ tầm 7 - 8 giờ tối là ba tôi lại mở ti vi cho cả xóm ngồi xem. Có hôm mọi người đến xem đông quá không đủ chỗ để ngồi. Tôi thấy tuổi thơ mình thật đẹp. Nhưng giờ cái ti vi trắng đen ngày nào chỉ còn trong ký ức.
Bây giờ tôi đang sống ở thành thị. Nơi tôi sống là một thành phố nhộn nhịp, lung linh bao ánh đèn. Ở đây cũng có hai mùa mưa nắng, nhưng có lẽ không khắc nghiệt như ở quê tôi. Thỉnh thoảng tôi lại về thăm quê nhà, chị hai tôi đi lấy chồng xa, giờ nhà chỉ còn lại ba và mẹ. Quê nhà giờ thay đổi nhiều quá. Những ngọn đồi mà tôi hay đi chăn bò, bắn chim nay nhường chỗ cho những ngôi nhà mới khang trang. Bỗng chạnh lòng nhớ những kỷ niệm tuổi thơ trôi qua ngọt ngào như câu chuyện cổ tích mà chị hai vẫn thường hay kể mỗi khi ba mẹ vắng nhà tảo tần ngược xuôi để lo cho chị em tôi có những bữa cơm no đủ.
H.T.T.T
