Nghĩ về những ca khúc hào hùng và tự hào của thế hệ 8x
Dòng nhạc truyền thống cách mạng của đất nước ta khá phong phú, trong đó có nhiều ca khúc bất tử cùng năm tháng. Trong kháng chiến chống Pháp có Cùng nhau đi hồng binh của Đinh Nhu, Lên đàng của Lê Hữu Phước, đến giai đoạn chống Mỹ cứu nước có Bác đang cùng chúng cháu hành quân của Huy Thục, Nối vòng tay lớn của Trịnh Công Sơn và nhất là bài Như có Bác trong ngày vui đại thắng của Phạm Tuyên... Những ca khúc này đã gắn với những dấu mốc lịch sử của dân tộc, được hát nhiều trong các sự kiện, sinh hoạt đoàn thể, với khí thế sôi sục hào hùng thể hiện lòng yêu nước, ý chí chiến đấu vì độc lập tự do, thống nhất non sông, hòa bình của đất nước...
Giai đoạn đất nước bước vào thời kỳ hòa bình và phát triển, đã có nhiều ca khúc của những nhạc sĩ trẻ tài năng, tuy họ được sinh ra trong hòa bình, chưa hề biết mùi khói lửa đạn bom, nhưng lòng biết ơn, tự hào về cha anh, về quê hương đất nước luôn lấp lánh trong các ca khúc. Nhiều tác phẩm viết từ tấm lòng, mang đậm hồn cốt dân tộc, hơi thở của thời đại được đông đảo nhân dân, đặc biệt là các bạn trẻ đón nhận và có sức lan tỏa mạnh mẽ, có tác dụng tích cực, động viên mọi người hăng say chiến đấu, lao động và học tập trong giai đoạn đất nước hội nhập và mở cửa.
Đầu tiên không thể không nhắc đến ca khúc Việt Nam ơi của Minh Beta. Anh tên thật là Bùi Quang Minh, sinh năm 1983, nhà sáng lập ra Beta Group, là một doanh nhân trẻ. Bài hát sáng tác năm 2011, trước khi tác giả sang Mỹ du học. Với những dòng cảm xúc bột phát, tự nhiên và lắng đọng về quê hương trước lúc đến học tập ở một đất nước xa xôi, anh đã sáng tác nên bài hát này chỉ trong vòng... 30 phút. Tuy bài hát ra đời năm 2011 nhưng phải đến năm 2018, khi đội bóng đá nam U23 Việt Nam giành ngôi á quân tại giải bóng đá U23 châu Á, lúc đón đoàn quân chiến thắng trở về cũng là lúc Việt Nam ơi vang lên trên phạm vi cả nước, làm cho người nghe cảm thấy xúc động, tự hào. Và từ đó, bài hát thường xuyên xuất hiện trong các sự kiện cổ động, giải đấu thể thao lớn của đất nước...
Một ca khúc vang lên thường xuyên trên sóng phát thanh, truyền hình cũng như tại các sự kiện lớn nhỏ của đất nước trong thời gian gần đây và được rất nhiều người yêu thích là bài Một vòng Việt Nam của nhạc sĩ trẻ sinh năm 1987 - Đông Thiên Đức. Bài hát đi vào lòng người rất nhanh nhờ cả nhạc và lời đều hay; tiết tấu, giai điệu lúc sôi động mạnh mẽ, lúc mượt mà lắng sâu, thể hiện sinh động tình yêu quê hương, đất nước.
Mở đầu bài hát đã thấy được “ý tứ” của tác giả khi đưa hình ảnh cây tre Việt Nam, biểu tượng tinh thần bất khuất nhưng cũng bền bỉ, dẻo dai của dân tộc, cũng như hình ảnh người mẹ với những lời ru thấm đẫm tình quê hương: “Ai đã ghim vào những thân tre bao ký ức xót xa hỡi mẹ/ Ai đã ru ngủ những dòng sông cùng êm ả chảy về hướng Đông/ Con đã vẽ hình hài quê hương qua những khúc hát ru của mẹ/ Còn bao nhiêu lời ru con vẫn chưa được nghe”.
Bốn câu đầu của bài hát đã thể hiện rất rõ nét cái tâm và cái tầm, nhận thức tích cực của tác giả về quê hương đất nước với bề dày lịch sử hào hùng và liệt oanh được quyện vào những nét nhạc mạnh mẽ nhưng cũng không kém mượt mà. Sau đó là dạt dào yêu thương và tự hào với hình ảnh “Việt Nam quê hương ta đẹp lắm”, cho dù “lửa khói giày xéo tháng năm”, và được nhấn nhá, đẩy cao với những câu hát dâng trào cảm xúc: “Người Việt Nam da nâu mắt đen, thảo thơm bất khuất như cành sen”. Và tươi đẹp đầy trìu mến với: “Việt Nam ơi quê hương ta ơi, biển lúa chín vàng thơm ngát trời...”.
Đoạn cuối của bài hát như một lời kêu gọi sự đồng lòng, cùng nhau tiến bước sánh vai trên quê hương mà trong đó có một đoạn rất “đắt giá” bao hàm cả “hồn cốt” của dân tộc: “Nhìn non sông, trời văn đất võ”. Đoạn tiếng Anh “Come with me we’ll travel around Việt Nam” không làm cho bài hát trở nên lạc lõng mà đó là một sự khẳng định, tự tin với bạn bè quốc tế rằng, hãy đến với đất nước tôi, cùng tôi đi hết một vòng Việt Nam để hiểu và yêu hơn mảnh đất này...
Trong lễ diễu binh chào mừng kỷ niệm 50 năm Giải phóng miền Nam thống nhất đất nước tại Thành phố Hồ Chí Minh sáng 30/4/2025, có một ca khúc cất lên những giai điệu đầy tự hào, đi ngay vào lòng người là bài Viết tiếp câu chuyện hòa bình của Nguyễn Văn Chung, chàng nhạc sĩ trẻ đa tài sinh năm 1983. Ca khúc được Nguyễn Văn Chung sáng tác năm 2023, và ra mắt trong dịp kỷ niệm 79 năm thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam. Nhưng có thể nói, nó trở nên nổi tiếng là trong dịp kỷ niệm 50 năm Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
Lời ca khúc như đi vào trái tim của mỗi người Việt Nam, đi vào từng ngõ phố, sông biển, núi rừng khắp mảnh đất hình chữ S, khơi dậy lòng biết ơn, niềm tự hào về cha ông, về Bác Hồ và thế hệ đi trước, cũng như về những chiến sĩ lực lượng vũ trang của ngày hôm nay để đất nước có được hòa bình yên vui. Viết tiếp câu chuyện hòa bình đã thu hút hàng triệu lượt nghe trên nền tảng trực tuyến ở Việt Nam. Ngoài ra, ca khúc còn được nhiều trường phổ thông đưa vào đề thi năm học 2024-2025.
Ba nhạc sĩ 8X đều là những người đa tài, tâm huyết với đất nước. Sáng tác của các anh xuất phát tình yêu quê hương, lòng tự hào dân tộc, không hề khiên cưỡng, gượng ép về ca từ theo kiểu “hô khẩu hiệu” mà xuất phát từ đáy lòng, hòa chung nhịp đập của hàng triệu con tim người Việt Nam luôn không quên truyền thống anh hùng của thế hệ cha anh, yêu nước và lạc quan, tin tưởng vào tương lai tươi sáng của dân tộc. Riêng Đông Thiên Đức và Nguyễn Văn Chung còn là tác giả của những ca khúc “hít” với nhiều thể loại khác nhau, từ nhạc trữ tình, đến nhạc thiếu nhi và nay là nhạc cách mạng. Chợt nghĩ, nền âm nhạc nước nhà rất cần có những tác giả trẻ như thế: nhiệt huyết, tài năng, nặng lòng với quê hương đất nước. Tác phẩm của họ còn là biểu hiện sinh động tinh thần hội nhập với thế giới nhưng vẫn giữ gìn được truyền thống, bản sắc văn hóa, lịch sử ngàn đời của dân tộc...
D.H