Văn nghệ sĩ phản đối Trung Quốc hạ đặt giàn khoan trái phép, xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế biển Việt Nam - Tâm Hải
Vào đầu tháng 5 năm 2014, khi Trung Quốc hạ đặt giàn khoan trái phép xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế biển Việt Nam, xâm phạm thềm lục địa Việt Nam, giới văn nghệ sĩ kịch liệt phản đối bằng văn bản, bằng những sáng tác văn xuôi, âm nhạc, tranh, ảnh, các bài nghiên cứu văn hóa - lịch sử…khẳng định những giá trị biển đảo Việt Nam, khẳng định Hoàng Sa, Trường Sa là của Việt Nam.
Liên hiệp các hội Văn học – Nghệ thuật Việt Nam đã chính thức ra bản Tuyên bố phản đối Trung Quốc hạ đặt giàn khoan trái phép trong thềm lục địa của Việt Nam. Bản Tuyên bố nêu rõ:
“Ngày 02 tháng 5 năm 2014, Trung Quốc đã hạ đặt giàn khoan Hải Dương 981 vào sâu trong thềm lục địa của Việt Nam 80 hải lý, huy động số lượng lớn tàu hộ tống, trong đó có một số tàu quân sự. Các tàu của Trung Quốc đã cố tình đâm vào các tàu của lực lượng kiểm ngư, cảnh sát biển của Việt Nam đang làm nhiệm vụ thực thi luật pháp hợp pháp, gây thiệt hại về tài sản và đe dọa tính mạng con người.
Việc làm này của Trung Quốc đã vi phạm nghiêm trọng chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam được quy định tại Công ước Liên hiệp quốc về Luật biển năm 1982 mà Trung Quốc là một quốc gia thành viên, đi ngược lại Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC) giữa Trung Quốc và các quốc gia thành viên ASEAN.
Hành động của phía Trung Quốc đi ngược lại truyền thống hữu nghị mà nhân dân hai nước đã nhiều năm xây đắp và thỏa thuận giữa lãnh đạo cấp cao hai nước, đi ngược lại xu hướng hòa bình và hợp tác cùng phát triển của các nước trên thế giới.
Liên hiệp các hội Văn học - Nghệ thuật Việt Nam thay mặt cho giới văn nghệ sĩ Việt Nam cực lực phản đối hành động nghiêm trọng và nguy hiểm này của phía Trung Quốc, yêu cầu phía Trung Quốc rút ngay giàn khoan Hải Dương 981 và các tàu hộ tống, tàu quân sự ra khỏi vùng biển Việt Nam, không tái diễn những hành động tương tự trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam.
Chúng tôi kêu gọi các nhà văn, các nghệ sĩ, trí thức và nhân dân Trung Quốc vì lương tâm và công lý hãy lên tiếng đòi Chính phủ Trung Quốc tôn trọng chủ quyền, lãnh thổ của Việt Nam, rút hết giàn khoan và tàu của Trung Quốc ra khỏi vùng biển đặc quyền của Việt Nam.
Chúng tôi cũng kêu gọi chính phủ các nước, các tổ chức quốc tế, các văn nghệ sĩ, các học giả, trí thức và nhân dân các nước hãy lên tiếng đòi Trung Quốc tôn trọng luật pháp quốc tế, cùng nhau xây dựng, gìn giữ hòa bình, ổn định và phát triển.
Liên hiệp các hội Văn học - Nghệ thuật Việt Nam khẳng định mong muốn thúc đẩy tình hữu nghị truyền thống của nhân dân Việt Nam - Trung Quốc cũng như tình cảm của giới văn nghệ sĩ hai nước; đồng thời làm hết sức mình góp phần để luật pháp quốc tế, độc lập chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của các quốc gia trên thế giới được tôn trọng”.
Văn nghệ sĩ Việt Nam luôn tôn trọng tình hữu nghị giữa nhân dân 2 nước và cũng kiên quyết phản đối hành động xâm lược biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc Việt Nam qua việc hạ đặt giàn khoan Hải Dương 981.
Song song với Bản Tuyên bố nêu trên của Liên hiệp các hội Văn học – Nghệ thuật Việt Nam, nhà thơ Hữu Thỉnh, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam đã gửi thư ngỏ đến bà Thiết Ngưng, Chủ tịch Hội Nhà văn Trung Quốc.
Bức thư được gửi sáng 14/5, thông qua Ban đối ngoại Trung ương Đảng. Nhà thơ Hữu Thỉnh thay mặt Ban chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam và nhân danh cá nhân để nói lên quan điểm, đồng thời kêu gọi các nhà văn Trung Quốc nhìn nhận đúng và lên tiếng về vụ việc trên biển Đông:
“Thay mặt Ban chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam và nhân danh cá nhân, tôi xin gửi tới đồng chí và các đồng nghiệp Trung Quốc lời chào trân trọng; đồng thời bày tỏ sự quan ngại sâu sắc đối với việc: từ ngày mùng 2 tháng 5 năm 2014, Trung Quốc cho kéo giàn khoan Hải Dương 981 xâm nhập vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa của Việt Nam tại tọa độ 15029’58” vĩ Bắc – 11012’06” kinh Đông, vào sâu trong thềm lục địa của Việt Nam 80 hải lý, cách đảo Lý Sơn 119 hải lý, cách bờ biển Việt Nam 130 hải lý nhằm tiến hành khoan thăm dò trái phép thềm lục địa của Việt Nam, đồng thời đã huy động số lượng lớn tàu hộ tống đi cùng, trong đó có cả tàu quân sự. Các tàu này đã cố tình đâm va vào các tàu thực thi pháp luật – tàu cảnh sát biển và tàu kiểm ngư của Việt Nam đang hoạt động chấp pháp tại vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam, gây thiệt hại về tài sản, đe dọa nghiêm trọng tính mạng các công chức Việt Nam thi hành nhiệm vụ.
Việc làm trên của Trung Quốc đã vi phạm nghiêm trọng chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam đối với các vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa, vi phạm luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước của Liên hiệp quốc về Luật biển năm 1982 mà Trung Quốc là quốc gia thành viên, đi ngược lại Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) giữa Trung Quốc và các nước ASEAN, gây ảnh hưởng tiêu cực đến quan hệ giữa hai nước và làm tổn thương tình cảm hữu nghị vốn có giữa nhân dân hai nước.
Hội Nhà văn Việt Nam kiên quyết phản đối và yêu cầu phía Trung Quốc dừng ngay lập tức các hoạt động bất hợp pháp và rút hết giàn khoan Hải Dương 981 và các tàu hộ tống ra khỏi vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam, không để tái diễn những hành động tương tự trong tương lai.
Hội Nhà văn Việt Nam yêu cầu phía Trung Quốc tuân thủ nghiêm túc luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước Luật biển năm 1982, Tuyên bố về ứng xử của các bên trên Biển Đông giữa Trung Quốc và các nước ASEAN, thỏa thuận giữa lãnh đạo cấp cao hai nước Việt Nam và Trung Quốc, vì lợi ích cơ bản và lâu dài cũng như tình hữu nghị giữa nhân dân hai nước, vì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển trong khu vực và thế giới.
Hội Nhà văn Việt Nam hoàn toàn ủng hộ những nỗ lực với những giải pháp tích cực của Chính phủ và các cơ quan chức năng Việt Nam nhằm bảo vệ chủ quyền hợp pháp của Việt Nam bằng các biện pháp hòa bình, phù hợp với luật pháp quốc tế.
Hội Nhà văn Việt Nam kêu gọi các nhà văn Việt Nam, Trung Quốc và các nhà văn trên thế giới nhận thức đầy đủ về tính chất nghiêm trọng của sự việc, có tiếng nói bảo vệ công lý, bảo vệ luật pháp quốc tế, tôn trọng độc lập chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của các quốc gia, bảo vệ tình hữu nghị giữa các dân tộc, vì hòa bình, hợp tác và phát triển của khu vực và thế giới”.
Trước tình hình diễn biến ngày càng phức tạp trên biển Đông do sự ngang ngược xâm lấn của nhà cầm quyền Trung Quốc, Đại hội Hội Nhà văn Đà Nẵng nhiệm kỳ III (2013 – 2018) được tiến hành trong hai ngày 23 và 24 tháng 5 năm 2014 nhất trí ra Lời tuyên bố “Phản đối Trung Quốc xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế biển Việt Nam”. Nội dung bản tuyên bố của Hội Nhà văn thành phố Đà Nẵng nhấn mạnh:
“Chủ quyền thiêng liêng và sự toàn vẹn lãnh thổ, lãnh hải của Tổ quốc đang bị đe dọa nghiêm trọng. Nhà cầm quyền Trung Quốc bất chấp đạo lý, bất chấp luật pháp quốc tế, thô bạo chà đạp lên tình hữu nghị giữa nhân dân hai nước Việt – Trung, đe dọa sự an toàn hàng hải trên biển Đông, đe dọa hòa bình của khu vực và thế giới, ngang ngược đặt giàn khoan Hải Dương 981 lấn sâu trong thềm lục địa Việt Nam. Trung Quốc ngày càng gia tăng sự hung hăng với hàng trăm tàu, tàu vũ trang, máy bay hộ tống liên tục khiêu khích tấn công tàu Cảnh sát biển, Kiểm ngư Việt Nam đang làm nhiệm vụ thực thi pháp luật bảo vệ vùng biển Việt Nam; liên tiếp gia tăng sự quấy rối, tấn công ngư dân Việt Nam trên biển Đông; trắng trợn ra sức vu khống thiện chí hòa bình, bịa tạc đổi trắng thay đen về chủ quyền biển đảo thiêng liêng đã được lịch sử và pháp lý hiển nhiên công nhận từ bao đời của nhân dân Việt Nam. Đại hội Hội Nhà văn Đà Nẵng nhiệm kỳ III (2013 -2018) với sự tham dự của toàn thể các Nhà văn Đà Nẵng tuyên bố cực lực phản đối hành vi ngang ngược của Trung Quốc, kiên quyết đồng lòng cùng Đảng, Nhà nước, Chính phủ và toàn thể nhân dân Việt Nam yêu cầu nhà cầm quyền Bắc Kinh phải rút ngay giàn khoan Hải Dương 981 ra khỏi lãnh hải Việt Nam, chấm dứt ngay mọi hành động khiêu khích gây hấn trên biển Đông, chấm dứt mọi sự vu khống về chủ quyền biển đảo hiển nhiên và rõ ràng từ bao đời của Việt Nam, trao trả quần đảo Hoàng Sa cho đất nước Việt Nam, chấm dứt sự xâm phạm đối với quần đảo Trường Sa và mọi vùng lãnh thổ, lãnh hải thiêng liêng của Việt Nam!
Đại hội Hội Nhà văn Đà Nẵng nhiệm kỳ III hoàn toàn ủng hộ biện pháp đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển đảo kiên trì trong hòa bình, kêu gọi dư luận thế giới lên tiếng bảo vệ công lý chính nghĩa của nhân dân Việt Nam, đồng lòng cùng Chính phủ và nhân dân Việt Nam kiên quyết không đánh đổi chủ quyền Tổ quốc thiêng liêng lấy hoà bình giả tạo, đánh đổi biển đảo máu thịt của dân tộc lấy tình hữu nghị viễn vông, lệ thuộc và dối trá.”
Ngay sau khi Trung Quốc hạ đặt giàn khoan xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam, văn nghệ sĩ thành phố Đà Nẵng đặc biệt là các nhà văn, nhạc sĩ, họa sĩ, nghệ sĩ nhiếp ảnh đã có sáng tác kịp thời khẳng định chủ quyền biển đảo Việt Nam, trong đó có huyện đảo Hoàng Sa – một phần máu thịt không thể tách rời của thành phố Đà Nẵng.
Những bài văn, trường ca, thơ, âm nhạc, tranh, ảnh, những bài nghiên cứu về biển đảo của văn nghệ sĩ Đà Nẵng đã và đang kế thừa, phát huy lòng yêu nước nồng nàn của nhân ta, thổi lên ngọn lửa hào hùng chống ngoại xâm của dân tộc ta, tiếp thêm một luồng sinh khí mới, một động lực mới cùng với các ngư dân, lực lượng Kiểm ngư, cảnh sát biển và hải quân Việt Nam quyết tâm bảo vệ đến cùng vùng biển, vùng trời của Tổ quốc.
T.H