Văn học, nghệ thuật thành phố Đà Nẵng cần phát triển lên một tầm cao mới (*) - Võ Công Trí
(Trích phát biểu của đồng chí Võ Công Trí, Phó Bí thư thường trực Thành ủy Đà Nẵng tại Đại hội Liên hiệp các Hội Văn học - Nghệ thuật thành phố lần thứ IX, nhiệm kỳ 2019 - 2024).
Trong nhiệm kỳ Đại hội lần thứ VIII vừa qua, Liên hiệp các Hội Văn học - Nghệ thuật thành phố Đà Nẵng đã có những hoạt động phong phú, sáng tạo, đạt được nhiều kết quả nổi bật, đóng góp to lớn vào sự phát triển của thành phố. Bám sát các quan điểm chỉ đạo của Đảng và thành phố về văn hóa, văn nghệ, Liên hiệp Hội đã phát huy vai trò là tổ chức “Chính trị - Xã hội - Nghề nghiệp” của văn nghệ sỹ; là mái nhà chung tập hợp, động viên văn nghệ sỹ trong lao động sáng tạo văn học, nghệ thuật. Chúng ta vui mừng nhận thấy, 5 năm qua, dòng mạch chính xuyên suốt các hoạt động văn học, nghệ thuật thành phố là chủ nghĩa yêu nước và nhân văn; là bản sắc văn hóa dân tộc và tinh hoa văn hóa nhân loại; là nhân cách, đạo đức, lối sống, tâm hồn, cốt cách con người xứ Quảng, con người Việt Nam... Nhiều tác phẩm văn học, nghệ thuật đã ca ngợi, cổ vũ gương người tốt, việc tốt, những con người năng động, sáng tạo trong lao động, sản xuất kinh doanh và các lĩnh vực khác của đời sống xã hội; có nhiều tác phẩm đã đấu tranh rất mạnh mẽ, phê phán cái xấu, cái ác, tệ nạn xã hội, những sai trái về tư tưởng, đạo đức, lối sống; bảo vệ những giá trị đạo đức, nhân văn tốt đẹp.
Các tác phẩm, ấn phẩm văn hóa, văn học, nghệ thuật ngày càng phong phú đa dạng, tăng đáng kể về số lượng và chất lượng. Quyền tự do sáng tạo của văn nghệ sỹ được tôn trọng, không khí dân chủ được mở rộng. Nhiều cuộc hội thảo, tọa đàm chuyên ngành, chuyên đề được tổ chức thu hút nhiều văn nghệ sỹ tham dự. Các trại sáng tác có quy mô lớn được mở rộng. Giải thưởng văn học - nghệ thuật thành phố nhiệm kỳ qua đã trao cho 35 tác phẩm có chất lượng, tạo sức lan tỏa trong định hướng tư tưởng, thẩm mỹ và ngày càng khẳng định được uy tín của mình. Số lượng hội viên các Hội chuyên ngành tăng lên rõ rệt so với trước; chất lượng hội viên cũng được nâng cao hơn. Với những đóng góp quan trọng và cống hiến to lớn của văn học, nghệ thuật thành phố, thông qua tác phẩm của mình, nhiều văn nghệ sỹ đã được trao tặng danh hiệu cao quý của Đảng, Nhà nước, như Giải thưởng nhà nước, Nghệ sỹ nhân dân, Nghệ sỹ ưu tú(1)... Đây là sự tôn vinh xứng đáng cho những tác giả, tác phẩm xuất sắc đã có đóng góp tích cực vào sự phát triển của nền văn học - nghệ thuật nước nhà, trở thành niềm tự hào của mỗi người dân thành phố chúng ta.
Thay mặt lãnh đạo thành phố, tôi nhiệt liệt chúc mừng và trân trọng cảm ơn, ghi nhận, biểu dương nỗ lực lớn lao, sáng tác bền bỉ, kết quả nổi bật của hội viên và đông đảo văn nghệ sỹ đã đạt được trong nhiệm kỳ vừa qua. Chúc toàn thể các anh, các chị sẽ còn vươn tới nhiều thành tựu lớn lao và toàn diện hơn nữa, để luôn xứng đáng với sự kỳ vọng và tình cảm của nhân dân thành phố trong sáng tạo các giá trị văn hóa, văn học, nghệ thuật.
Phấn khởi với những thành quả đã đạt được, chúng ta cũng cần thẳng thắn nhìn nhận rằng, hoạt động của Liên hiệp các Hội Văn học - Nghệ thuật thành phố còn chưa tương xứng với vai trò, tiềm năng to lớn của tổ chức Hội và nhu cầu hưởng thụ của nhân dân. Công chúng yêu nghệ thuật thành phố vẫn đang chờ đợi nhiều hơn nữa những tác phẩm văn học, nghệ thuật có giá trị cao về tư tưởng và nghệ thuật, mang bản sắc riêng của quê hương Đà Nẵng.
Vẫn còn ít tác phẩm văn học, nghệ thuật phản ánh một cách sâu sắc, sinh động, hấp dẫn hiện thực cuộc sống của nhân dân thành phố, của đất nước, với những thành tựu to lớn trong công cuộc đổi mới, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế. Việc phổ biến, quảng bá các giá trị văn hóa, nghệ thuật vẫn còn hạn chế. Công tác phát triển hội viên, nhất là hội viên trẻ gặp nhiều khó khăn. Tiếng vang và sức lan tỏa các ấn phẩm của Liên hiệp Hội cũng như của các Hội chuyên ngành chưa được như mong đợi. Công tác xã hội hóa hoạt động văn học, nghệ thuật chưa thu hút được nhiều sự quan tâm, đóng góp nguồn lực của xã hội.
Hiện nay, Đảng bộ và nhân dân thành phố đang tập trung triển khai thực hiện Nghị quyết 43 của Bộ Chính trị (khóa XII) về xây dựng và phát triển thành phố Đà Nẵng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Điều chỉnh quy hoạch chung thành phố với định hướng phát triển một cách bền vững, hướng đến lợi ích cộng đồng, hài hòa với lợi ích của doanh nghiệp và người dân. Thời gian đến, sự nghiệp đổi mới, xây dựng và phát triển thành phố sẽ tiếp tục diễn ra sôi động, mạnh mẽ hơn nữa, sẽ xuất hiện thêm nhiều những công trình mới, hiện đại; nhiều thành tựu mới, tấm gương mới, với cách làm năng động, sáng tạo. Hiện thực phong phú, sôi động đó đang mở ra không gian rộng lớn cho sự sáng tạo của văn nghệ sỹ. Đảng bộ và chính quyền thành phố sẽ tạo điều kiện thuận lợi để anh chị em văn nghệ sỹ tìm hiểu, nắm bắt chủ trương, đường lối, chính sách phát triển kinh tế - xã hội, chính sách đối nội, đối ngoại của đất nước; nhất là quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách của Nhà nước đối với lĩnh vực văn học, nghệ thuật; Tôn trọng tự do sáng tạo của văn nghệ sỹ; Khuyến khích văn nghệ sỹ thâm nhập thực tiễn, hòa nhịp cùng cuộc sống của các tầng lớp nhân dân để có những
tác phẩm có giá trị ngang tầm với những thành tựu to lớn của thành phố.
Theo hướng đó, tôi đề nghị trong thời gian tới cần quan tâm hơn một số nhiệm vụ trọng tâm sau đây:
Thứ nhất, Liên hiệp các Hội Văn học - Nghệ thuật thành phố cần chủ động, tích cực hơn nữa trong việc quán triệt và
triển khai thực hiện thắng lợi NQ 33 của BCHTW (khóa XI) về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững của đất nước; các chương trình, kế hoạch thực hiện Nghị quyết của Thành ủy, UBND thành phố; thực hiện có hiệu quả Nghị quyết 23 của Bộ Chính trị (khóa X) về xây dựng và phát triển văn học nghệ thuật trong thời kỳ mới, gắn với thực hiện Chỉ thị số 05 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, Nghị quyết 43 về xây dựng và phát triển thành phố Đà Nẵng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 của Bộ Chính trị (khóa XII); đẩy mạnh việc sáng tác, quảng bá tác phẩm văn học, nghệ thuật về chủ đề trên, tạo thành sức mạnh nội sinh góp phần định hướng lối sống, nhân cách, hình thành các giá trị, bản sắc riêng, phù hợp với truyền thống, văn hóa của người Đà Nẵng.
Liên hiệp Hội cần tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động, công bố, phổ biến tác phẩm; chú trọng quan tâm đào tạo bồi dưỡng tài năng trẻ, có trách nhiệm với cộng đồng, có khát vọng cống hiến, vươn lên; thường xuyên mở các trại sáng tác, lớp bồi dưỡng nghiệp vụ, hội thảo, các cuộc thi sáng tác chuyên đề, giáo dục truyền thống yêu nước nhằm thu hút, tập hợp lực lượng văn nghệ sỹ sinh hoạt và sáng tác; hỗ trợ các câu lạc bộ văn học, nghệ thuật về chất lượng sáng tác và tổ chức sinh hoạt nhằm từng bước bồi dưỡng và phát triển lực lượng; thường xuyên chia sẻ những khó khăn cũng như thuận lợi của hội viên; quan tâm đến công tác thi đua, khen thưởng nhằm tôn vinh, tuyên dương văn nghệ sỹ có đóng góp vào sự phát triển văn học, nghệ thuật của thành phố.
Thứ hai, Liên hiệp Hội tiếp tục củng cố, vươn lên xứng đáng là tổ chức chính trị - xã hội - nghề nghiệp, là mái nhà chung của giới văn nghệ sỹ; tập hợp, đoàn kết văn nghệ sĩ hoạt động có hiệu quả; thường xuyên gặp gỡ, đối thoại với đội ngũ văn nghệ sĩ, lắng nghe tâm tư, nguyện vọng, động viên, trao đổi và định hướng trong hoạt động sáng tác cũng như định hướng những thông tin nổi cộm, phức tạp xảy ra trên địa bàn để văn nghệ sỹ hiểu đúng, đầy đủ.
Cần chú trọng hơn nữa công tác giáo dục chính trị tư tưởng, phòng chống nguy cơ, biểu hiện “tự diễn biến, tự chuyển hóa”, xây dựng đội ngũ văn nghệ sĩ có đức, có tài và có bản lĩnh chính trị vững vàng; sống gần gũi, gắn bó với nhân dân, sáng tạo nên nhiều những tác phẩm văn học, nghệ thuật có nội dung tư tưởng sâu sắc, nghệ thuật phong phú, hấp dẫn mang bản sắc riêng của Đà Nẵng phục vụ nhu cầu của người dân, khẳng định và tôn vinh những giá trị cao quý, truyền thống tốt đẹp của văn hóa, con người Đà Nẵng. Qua đó, động viên, cổ vũ nhân dân thực hiện thắng lợi nhiệm vụ xây dựng và phát triển thành phố văn minh, giàu đẹp.
Thứ ba, đề nghị các cấp ủy Đảng, chính quyền quan tâm hơn nữa đến văn học, nghệ thuật và hoạt động của Liên hiệp Hội; lắng nghe ý kiến của văn nghệ sỹ, tạo mọi điều kiện thuận lợi cho Liên hiệp Hội và các hội chuyên ngành hoạt động có hiệu quả. Đầu tư hoàn thiện hệ thống thiết chế văn hóa cấp quận, huyện, đa dạng hóa các loại hình tập hợp (như câu lạc bộ, chi hội) để nâng cao chất lượng phong trào văn hóa, nghệ thuật ở địa phương, góp phần nâng cao đời sống tinh thần của người dân. Về phần mình, Liên hiệp Hội cần chủ động tăng cường phối hợp với các cơ quan, ban, ngành của thành phố, tham mưu cho các cấp ủy đảng, chính quyền địa phương những chủ trương, chính sách, giải pháp phù hợp để phát triển văn học, nghệ thuật, đáp ứng yêu cầu của công chúng.
Với tình yêu Đà Nẵng luôn thấm đẫm trong tâm hồn mỗi văn nghệ sỹ, với tiềm năng và cảm hứng sáng tạo đã được khơi nguồn, lãnh đạo thành phố luôn tin tưởng và mong rằng, thời gian tới sẽ có nhiều tác phẩm có giá trị, phản ảnh sâu sắc, sinh động hiện thực lớn lao của công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ đất nước. Văn học, nghệ thuật cần phát triển lên một tầm cao mới, có vị trí xứng đáng trong sự nghiệp văn học - nghệ thuật nước nhà, xứng tầm với sự phát triển của thành phố Đà Nẵng yêu thương.
V.C.T
