Ama và Vinayaka – Rabindranath Tagore

Đêm trên chiến trường: AMA gặp cha mình là VINAYAKA.

AMA

Cha ơi!

VINAYAKA

Trơ trẽn lố bịch, con gọi ta là "Cha"! khi đã không chịu từ bỏ gã chồng là tín đồ Hồi giáo!

AMA

Mặc dù người lừa dối giết hại chồng con, nhưng người là cha, và con không cầm được nước mắt của một góa phụ, vì sợ rằng họ mang lời nguyền của Chúa đến cho người. Từ khi chúng ta gặp nhau trên chiến trường này sau nhiều năm cách biệt, hãy để cho con cúi đầu trước bàn chân của người với lời từ biệt sau cùng!

VINAYAKA

Con sẽ đi đâu, Ama? Cây mà con xây tổ nghịch đạo bị đốn hạ. Con sẽ nương dựa nơi đâu?

AMA

Con có con trai của con.

VINAYAKA

Bỏ nó đi! Đừng bao giờ lặp lại cái nhìn ngây thơ mà tội lỗi phải chuộc bằng máu! Hãy suy nghĩ nơi nào con đến.

AMA

Cánh cổng mở ra cái chết rộng lớn hơn so với tình thương của một người cha!

VINAYAKA

Cái chết thực sự nuốt chửng tội lỗi như nuốt chửng biển bùn lầy của dòng sông. Nhưng đêm nay con có chết cũng không phải ở đây. Tìm kiếm một ngôi đền thờ thần Shiva ở xa hay gần trong thẹn thùng đồng cảm; tắm ba lần một ngày trên sông Hằng thiêng liêng, và, khi niệm Chúa, lắng nghe tiếng chuông cuối cùng của buổi kinh tối, ràng bởi cái chết có thể có cái nhìn dịu dàng với ngươi, như một người cha nhìn con mình ngủ mà đôi mắt vẫn còn đẫm lệ. Hãy để anh ta nhẹ nhàng đưa ngươi vào cõi lặng tuyệt vời, như sông Hằng mang một bông hoa rơi trôi theo dòng sông, rửa hết mọi vết bẩn đi để trả lại cho nó tinh khôi, một lời khuyên phù hợp, đi ra biển.

AMA

Nhưng con trai của con -

VINAYAKA

Lần nữa, ta bảo con không nói về hắn. Hãy thử đặt chính ngươi hơn một lần trong đôi cánh tay bồng bế của người cha, con ơi, như yêu thương tươi mát ruột rà của Lãng quên, người mẹ thứ hai của con.

AMA

Đối với con, cõi đời là một cái bóng. Lời cha nói, con nghe, nhưng không thể để vào lòng. Để cho con, cha, để con cô độc. Đừng cố buộc chặt con bằng tình thương của cha, bởi dải băng của nó là màu đỏ máu chồng con.

VINAYAKA

Than ôi! Hoa rơi không trở lại cành. Làm thế nào để con gọi anh ta là chồng, người đã bắt cóc con từ Jivaji, người đã hứa hôn với con một cách thiêng liêng? Ta không bao giờ quên đêm đó! Trong phòng cưới, bọn ta ngồi lo lắng chờ đợi chú rể, bởi giờ tốt qua dần. Thế rồi, cách không xa, ló lên ánh sáng của những ngọn đuốc, và vẻ căng thẳng của cô dâu nhẹ trôi trong không khí. Chúng tôi hét lên vì vui mừng: đám phụ nữ thổi vỏ ốc xà cừ. Một đám rước kiệu tiến vào sân: nhưng khi chúng tôi được hỏi, "Jivaji đâu?" thì những người có vũ trang nhảy ra khỏi kiệu như một cơn bão, và mang ngươi đi trước khi chúng tôi biết chuyện gì đã xảy ra. Ngay sau đó, Jivaji đến cho chúng tôi biết anh đã bị trấn lột và bị bắt bởi một quý tộc Hồi giáo của tòa án Vijapur. Đêm đó Jivaji và ta chạm tay vào ngọn lửa hôn nhân và thề nguyền rằng cái chết đẫm máu sẽ dành kẻ côn đồ. Sau một thời gian, đến đêm nay, bọn ta đã được giải thoát khỏi lời cam kết long trọng; nhưng trong tinh thần của Jivaji, người đã chết trong trận chiến này, con là người vợ hợp pháp của anh ấy.

AMA

Cha ơi, có thể con là sự sỉ nhục trong lễ giáo nhà ta, nhưng con thanh sạch; con đã yêu anh ấy, đã sinh cho anh ấy một cháu trai. Con nhớ đêm đó,  con nhận được hai lời nhắn gửi bí mật, một từ người bạn, một từ mẹ; bạn nói: "Tôi gửi cho bạn con dao; hãy giết hắn!" Mẹ bảo: "Mẹ gửi cho con thuốc độc; để con kết liễu đời mình!" Nếu là bọn xấu xa làm nhục đời con, con đã nghe theo đôi lời khuyên kia. Nhưng con đã đầu hàng khi tình yêu cho con - tất cả sự cao quý và sự tinh khiết của tình yêu, nó vượt qua ngăn cách di truyền huyết thống chúng ta từ một tín đồ Hồi giáo.

RAMA là mẹ AMA bước ra

AMA

Mẹ của con, con đã không hy vọng để gặp mẹ một lần nữa. Hãy để con lau bụi đất trên đôi bàn chân của mẹ.

RAMA

Đừng chạm vào tôi với đôi tay ô uế!

AMA

Con tinh khiết như chính mình

RAMA

Kẻ nào khiến con từ bỏ danh dự của mình?

AMA

Là chồng con.

RAMA

Chồng? Một tín đồ Hồi giáo là chồng của một phụ nữ Bà la môn ư?

AMA

Con không đáng bị miệt thị: Con tự hào rằng con chưa bao giờ xem thường chồng mình, dù anh ấy là tín đồ Hồi giáo. Nên nhớ là Thiên đường sẽ thưởng cho sự tận tụy của người với chồng của người, sau đó là một Thiên đường chờ đợi cho con gái của người, một người vợ thật sự.

RAMA

Con có chắc là một người vợ thật sự không?

AMA

Thưa vâng.

RAMA

Con có biết làm thế nào để chết mà không nao núng?

AMA

Con biết.

RAMA

Sau đó ngọn lửa tang lễ sẽ thắp sáng cho con! Nhìn đi, thi thể của chồng con nằm ở đó.

AMA

Jivaji?

RAMA

Đúng, Jivaji. Anh ta là chồng hứa hôn của con. Ngọn lửa cản trở hôn nhân của Chúa bùng lên ngọn lửa đói của cái chết, và đám cưới gián đoạn sẽ được hoàn thành bây giờ.

VINAYAKA

Đừng nghe, con ơi. Quay lại với con trai của con, xây tổ ấm riêng tư phiền muộn. Nhiệm vụ kết liễu cuộc đời của một tên cực kỳ độc ác ta đã hoàn thành, và bây giờ không còn gì cho con tiếp tục  – Người Vợ, nỗi đau buồn của con sẽ là vô ích. Cành cây chết vì bạo hành chụp xuống từ cây, ta cần phải cho nó lửa. Nhưng nó đã gửi rễ sống vào vùng đất mới, đơm hoa và kết trái. Hãy cho phép mình, mà không hối tiếc, tuân theo luật lệ của những người trong số người mà con yêu thương. Hãy đến, hỡi người vợ, đã đến lúc chúng ta cắt đứt mọi ràng buộc trần tục và dành phần còn lại của đời mình sống tách biệt ở một vài đền thờ của những người hành hương hòa bình.

RAMA

Tôi đã sẵn sàng: nhưng trước hết phải bước vào bụi đất của mỗi mầm cây tội lỗi và xấu hổ nảy lộc từ đất của cuộc sống chúng ta. Tai tiếng của đứa con gái nhuộm màu danh dự của người mẹ. Nỗi xấu hổ đen sẽ đốt lửa hồng cháy rực rỡ đêm nay, và nâng cao tưởng niệm người vợ thực sự trên tro xương của con gái tôi.

AMA

Mẹ, nếu bằng quyền lực mẹ ép con phải chết với một người không phải là chồng con, thì sau đó mẹ sẽ phải mang một lời nguyền vì mình làm ô nhiễm ngôi đền của Thần Chết Đời Đời.

RAMA

Binh lính, đốt lửa lên; bao vây người phụ nữ!

AMA

Cha ơi!

VINAYAKA

Đừng sợ. Than ôi, con tôi, con đã bao giờ gọi cha cứu con từ đôi bàn tay của mẹ!

AMA

Cha ơi!

VINAYAKA

Đến với cha, con yêu dấu ơi! Những luật lệ do con người tạo ra chỉ là hư không, giống như phun bụi nước chống lại tảng đá pháp lệnh của thiên đường. Hãy mang con trai của con đến với cha, và chúng ta sẽ sống cùng nhau, con gái ơi! Tình yêu người cha, giống như cơn mưa của Chúa, không phán xét nhưng từ trong nguồn ân phúc chảy ra.

RAMA

Ông đi đâu? Quay trở lại! – Binh lính, giữ vững lòng trung thành của các ngươi với thủ lĩnh Jivaji! Hãy làm nhiệm vụ thiêng liêng cuối cùng cho anh ấy!

AMA

Cha ơi!

VINAYAKA

Hãy trả tự do cho cô gái, hỡi những người lính! Cô ấy là con gái của tôi.

NHỮNG NGƯỜI LÍNH 

Nàng là vợ góa của chủ tướng chúng tôi.

VINAYAKA

Chồng của con gái tôi, dù là một tín đồ Hồi giáo, đã trung thành với đức tin của mình.

RAMA

Binh lính, giữ cụ ông này dưới sự kiểm soát!

AMA

Con thách mẹ, mẹ ơi! -  Tôi thách anh, người lính! - bởi qua cái chết và tình yêu, tôi vươn tới tự do.

Người dịch: BÙI XUÂN