100 năm Ngày sinh nhạc sĩ Phan Huỳnh Điểu
Nhạc sĩ Phan Huỳnh Điểu giai đoạn ở Liên khu 5
Nhạc sĩ Phan Huỳnh Điểu sinh ngày 11 tháng 11 năm 1924 tại Đà Nẵng. Ông cũng là người con thứ 11 trong một gia đình cha làm thợ may. Tuy sinh ra và lớn lên ở Đà Nẵng, nhưng nguyên quán gốc của ông ở Điện Bàn, Quảng Nam.
Ông bắt đầu hoạt động âm nhạc từ năm 1940 trong nhóm tân nhạc. Sau ca khúc đầu tay Trầu cau, sáng tác của ông được biết rộng rãi là bài Đoàn giải phóng quân viết cuối năm 1945. Một nhạc phẩm nổi tiếng khác của ông là Mùa đông binh sĩ được viết khoảng giữa thập niên 1940.
Trong kháng chiến chống thực dân Pháp, Phan Huỳnh Điểu gia nhập quân đội, công tác ở Liên khu 5. Thời gian này ông viết một số ca khúc như Nhớ ơn Hồ Chủ tịch, Quê tôi ở miền Nam...
Năm 1955, sau khi tập kết ra Bắc, ông công tác ở Ban Nhạc vũ, Hội Văn nghệ Việt Nam. Năm 1957, khi thành lập Hội Nhạc sĩ Việt Nam, ông được cử vào Ban Chấp hành là Ủy viên Thường vụ và công tác tại Hà Nội. Tháng 12/1964, Phan Huỳnh Điểu vào chiến trường Trung Trung Bộ ở trong Ban văn nghệ Khu. Thời gian đó ông viết bản hành khúc Ra tiền tuyến với bút danh Huy Quang.
Sau 1975, Phan Huỳnh Điểu chuyển về Hội Âm nhạc thành phố Hồ Chí Minh và sống ở đó. Ông đã sáng tác và công bố hơn 100 ca khúc, quá nửa trong số đó là các bài hát phổ thơ.
Âm nhạc của Phan Huỳnh Điểu có giai điệu trau chuốt, trữ tình, ngay cả trong thể loại hành khúc, như Cuộc đời vẫn đẹp sao, Hành khúc ngày và đêm. Phan Huỳnh Điểu còn có nhiều ca khúc về đề tài tình yêu thành công như Tình trong lá thiếp, Những ánh sao đêm, Bóng cây Kơnia, Anh ở đầu sông em cuối sông, Sợi nhớ sợi thương, Ở hai đầu nỗi nhớ, Đêm nay anh ở đâu, Thuyền và biển, Thơ tình cuối mùa thu, Người ấy bây giờ đang ở đâu, Tình ca Đămbri, Tia nắng... Ông đã phổ nhạc thành công cho rất nhiều bài thơ. Ngoài ra, ông còn sáng tác một số tác phẩm dành cho thiếu nhi, tiêu biểu là: Đội kèn tí hon, Nhớ ơn Bác...
Những nghệ sĩ thể hiện thành công tác phẩm của ông có thể kể đến Nghệ sĩ Nhân dân Quốc Hương, Nghệ sĩ ưu tú Vũ Dậu và Nghệ sĩ ưu tú Tuấn Phong.
Ngoài sáng tác, Phan Huỳnh Điểu còn tham gia vào công tác quản lý văn hóa và giáo dục âm nhạc. Ông từng giữ nhiều chức vụ quan trọng như Trưởng ban biên tập âm nhạc Đài Tiếng nói Việt Nam, Tổng Biên tập Tạp chí Âm nhạc.
Ông được Nhà nước phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân vào năm 1991, Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học Nghệ thuật năm 2000.
Nhạc sĩ Phan Huỳnh Điểu không chỉ để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng công chúng qua các ca khúc, mà còn góp phần quan trọng vào sự phát triển của âm nhạc Việt Nam. Những tác phẩm của ông đã trở thành một phần không thể thiếu của nền âm nhạc cách mạng và văn hóa Việt Nam.
Nhạc sĩ Phan Huỳnh Điểu qua đời vào lúc 10 giờ 15 phút sáng ngày 29 tháng 6 năm 2015 tại bệnh viện Thống Nhất (Thành phố Hồ Chí Minh). Linh cữu của nhạc sĩ được quàn tại Nhà tang lễ Bộ Quốc phòng, Thành phố Hồ Chí Minh.
Nhân kỷ niệm 100 năm Ngày sinh nhạc sĩ Phan Huỳnh Điểu, Tạp chí Non Nước thực hiện chuyên đề về cuộc đời và sự nghiệp của Phan Huỳnh Điểu - một nhạc sĩ tài hoa của đất nước. Âm nhạc của ông sống mãi với thời gian.
N.N
