Hiện thực phong phú, sôi động đang mở ra chân trời rộng lớn cho sự sáng tạo của văn nghệ sĩ thành phố(*)- Võ Công Trí
Trong nhiệm kỳ qua, chúng ta vui mừng nhận thấy, hoạt động văn học nghệ thuật(VHNT) thành phố đã có những bước chuyển tích cực, gặt hái được nhiều thành công rất đáng tự hào, có nhiều tác phẩm có giá trị trên các loại hình văn xuôi, thơ, sân khấu, âm nhạc, điện ảnh, hội họa, kiến trúc… Các sản phẩm VHNT khá phong phú, đa dạng; phần lớn trong số đó có nội dung lành mạnh, tích cực; hình thức thể hiện có nhiều đổi mới; phản ánh sinh động các mặt của cuộc sống; phát hiện, cổ vũ cái mới, cái tốt đẹp, tiến bộ; biểu dương, nêu gương những nhân tố mới, những điển hình tiên tiến trong lao động, học tập, rèn luyện; phê phán thói hư, tật xấu, những tiêu cực và tệ nạn xã hội. Trong bối cảnh mới, VHNT thành phố tiếp tục kế thừa, phát huy các giá trị bền vững của dân tộc, quê hương được hun đúc, chắt lọc qua hàng nghìn năm lịch sử. Đó là chủ nghĩa yêu nước, chủ nghĩa nhân văn; là bản sắc văn hóa dân tộc và tinh hoa văn hóa nhân loại; là nhân cách, đạo đức, lối sống, tâm hồn, cốt cách con người xứ Quảng, con người Việt Nam… Sự phát triển của VHNT, cùng với việc đẩy mạnh các hoạt động quảng bá các giá trị văn hóa, VHNT, không chỉ đáp ứng nhu cầu thưởng thức của công chúng mà còn làm giàu thêm đời sống văn hóa, tinh thần của nhân dân. Điều đó có ý nghĩa rất lớn, là một đóng góp rất quan trọng trong tình hình đời sống văn hóa, tinh thần có nhiều mặt đang sa sút hiện nay.
Có được những thành công đó, bên cạnh sự quan tâm lãnh đạo, hỗ trợ của các cấp ủy đảng, chính quyền, ban ngành, đoàn thể, chủ yếu là nhờ đội ngũ trí thức văn nghệ sĩ - những người hoạt động sáng tạo trên lĩnh vực VHNT, một lĩnh vực tinh tế và đặc biệt quan trọng trong đời sống tinh thần - đã bám sát hiện thực sinh động của công cuộc xây dựng, phát triển thành phố; vượt qua nhiều khó khăn về đời sống, miệt mài lao động sáng tạo trên cánh đồng nghệ thuật để gặt hái được một vụ mùa bội thu. Trong nhiệm kỳ này, có nhiều tác giả đã vinh dự được nhận giải thưởng quốc tế, quốc gia và thành phố; nhiều nghệ sĩ được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân, Nghệ sĩ ưu tú. Hoạt động của LHH và các hội chuyên ngành cũng có nhiều khởi sắc. LHH đã phát huy vai trò là tổ chức chính trị - xã hội - nghề nghiệp, tập hợp, đoàn kết, động viên hội viên và đông đảo văn nghệ sĩ nâng cao nhận thức chính trị, năng lực sáng tạo, trách nhiệm công dân, sáng tác, quảng bá nhiều tác phẩm có giá trị.
Nhân Đại hội này, thay mặt lãnh đạo thành phố, tôi nhiệt liệt hoan nghênh và biểu dương những nỗ lực lớn lao, những sáng tạo bền bỉ, những kết quả nổi bật của hội viên và đông đảo văn nghệ sĩ thành phố; xin ghi nhận sự đóng góp công sức của các anh chị trong BCH, Ban Thường vụ và của anh Bùi Công Minh, trên cương vị Chủ tịch Liên hiệp Hội nhiệm kỳ VII, đã cùng với tập thể BCH vượt qua nhiều khó khăn, thử thách, đưa sự nghiệp VHNT thành phố phát triển lên một bước mới. Nhân đây, tôi cũng xin cảm ơn UB toàn quốc Liên hiệp các Hội VHNTVN, các Hội chuyên ngành Trung ương đã quan tâm theo dõi, động viên, giúp đỡ văn nghệ sĩ và LHH VHNT thành phố trong những năm qua.
Phấn khởi với những thành quả đã đạt được, nhưng chúng ta cũng phải nghiêm túc nhận thấy rằng: Trước những tác động đa chiều, cả tích cực lẫn tiêu cực trong đời sống hiện nay, sự phát triển của VHNT thành phố vẫn chưa tương xứng với tiềm năng sáng tạo và nhu cầu thưởng thức của nhân dân; chưa có nhiều tác phẩm có giá trị cao về nội dung và nghệ thuật; chưa phản ánh sâu sắc, sinh động những hiện thực lớn lao của đất nước và thành phố trong công cuộc đổi mới và hội nhập hiện nay. Việc phổ biến, quảng bá các giá trị VHNT vẫn còn hạn chế. Công tác lãnh đạo, quản lý VHNT chưa theo kịp yêu cầu. Việc tham mưu, đề xuất để thể chế hóa, cụ thể hóa quan điểm, chủ trương của Đảng, Nhà nước còn chậm và thiếu đồng bộ. Công tác phát triển hội viên, nhất là hội viên trẻ, gặp nhiều khó khăn. Một số văn nghệ sĩ chưa chịu khó thâm nhập thực tế và học hỏi để nâng cao trình độ, thiếu sự tìm tòi, đổi mới trong sáng tạo nghệ thuật. Sự hẫng hụt tài năng là một thực trạng đáng quan tâm hiện nay.
Những năm đến, sự nghiệp đổi mới, xây dựng và phát triển thành phố sẽ tiếp tục diễn ra sôi động, mạnh mẽ hơn nữa; sẽ xuất hiện thêm nhiều những công trình mới, hiện đại; nhiều thành tựu mới, tấm gương mới, cách làm mới năng động, sáng tạo. Hiện thực phong phú, sôi động đó đang mở ra chân trời rộng lớn cho sự sáng tạo của văn nghệ sĩ thành phố.
Tuy nhiên, trong điều kiện phát triển kinh tế thị trường và mở cửa hội nhập hiện nay đã và đang xuất hiện một số xu hướng sáng tác không lành mạnh, làm hạ thấp hoặc méo mó những giá trị đích thực của VHNT; ảnh hưởng đến việc giáo dục tư tưởng, thẩm mỹ trong công chúng; không động viên, khuyến khích được những văn nghệ sĩ tâm huyết với nghề, gắn bó với những giá trị VHNT chân chính. Tình hình đó đặt ra những vấn đề lớn và mới cho công tác lãnh đạo, chỉ đạo VHNT và văn nghệ sĩ - những người thông qua những tác phẩm sáng tạo của mình phải trả lời, dẫn dắt, định hướng cho xã hội.
Trong bối cảnh đó, hơn lúc nào hết, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân thành phố mong muốn văn nghệ sĩ thành phố xác định đúng đắn nhận thức và tình cảm gắn bó với dân tộc, với đất nước, quê hương; trau dồi bản lĩnh của người nghệ sĩ cách mạng; đi sâu rèn luyện nghiệp vụ sáng tác để có nhiều tác phẩm VHNT hay, có giá trị cao về nội dung và nghệ thuật, đáp ứng nhu cầu thưởng thức ngày càng cao của nhân dân.
Cùng với việc tiếp tục thực hiện cuộc vận động sáng tác, quảng bá những tác phẩm về Chủ tịch Hồ Chí Minh, văn nghệ sĩ thành phố cần quán triệt sâu sắc những nội dung cơ bản Nghị quyết số 33-NQ/TW của BCH Trung ương khóa XI về “xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững”; trên cơ sở đó, tham gia tích cực vào việc định hướng các sinh hoạt văn hóa của thành phố, nhất là với thanh niên, hướng tới những giá trị nhân văn cao cả. Thông qua những hình tượng nghệ thuật, khơi dậy và nuôi dưỡng những tình cảm lớn, những khát vọng sáng tạo và cống hiến; động viên, cổ vũ nhân dân thực hiện thắng lợi nhiệm vụ xây dựng và phát triển thành phố Đà Nẵng văn minh, giàu đẹp.
Đảng bộ và chính quyền thành phố sẽ tạo những điều kiện thuận lợi hơn để anh chị em văn nghệ sĩ tìm hiểu, nắm bắt được chủ trương, đường lối, chính sách phát triển kinh tế - xã hội, chính sách đối nội, đối ngoại của đất nước, nhất là quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách của Nhà nước đối với lĩnh vực văn hóa, VHNT; tôn trọng tự do sáng tạo của văn nghệ sĩ; khuyến khích văn nghệ sĩ thâm nhập thực tiễn, hòa nhịp cùng cuộc sống của các tầng lớp nhân dân; cổ vũ, động viên văn nghệ sĩ có những tác phẩm có giá trị ngang tầm với những thành tựu to lớn của thành phố.
Sau Đại hội này, Đảng đoàn và Ban Thường vụ Liên hiệp các Hội VHNT thành phố cùng với BCH các hội chuyên ngành cần tìm ra giải pháp làm tốt nhiệm vụ tập hợp, đoàn kết đội ngũ những người hoạt động trên lĩnh vực VHNT; xây dựng LLH thực sự là ngôi nhà chung của văn nghệ sĩ. Cần tích cực và chủ động hơn trong vai trò tham mưu, đề xuất với lãnh đạo thành phố về các cơ chế, chính sách đối với lĩnh vực VHNT và đối với các văn nghệ sĩ; cổ vũ, động viên, tạo môi trường thuận lợi, phát huy dân chủ cho văn nghệ sĩ lao động, sáng tạo thêm nhiều tác phẩm mới, có giá trị.
Liên hiệp Hội cần quan tâm phát hiện, đào tạo, bồi dưỡng, xây dựng đội ngũ văn nghệ sĩ, nhất là đội ngũ văn nghệ sĩ trẻ, có bản lĩnh chính trị vững vàng, có phẩm chất đạo đức trong sáng, có tinh thần trách nhiệm cao, gắn bó với công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước, coi đây là lực lượng kế cận, nòng cốt, gánh vác sứ mệnh phát triển VHNT thành phố trong tương lai.
Thực tế đời sống văn học nghệ thuật ở nước ta và trên thế giới cho thấy, chỉ có khát vọng và hoài bão lớn về sự sáng tạo, có tầm nhìn xa trông rộng và tư duy sâu sắc thì mới tiến xa và bền vững được; mới có được những tác phẩm hay, có giá trị tư tưởng và nghệ thuật cao, phản ánh tâm hồn và tính cách dân tộc; thể hiện được những điều lớn lao, mạnh mẽ mà Con Người luôn hướng tới.
Với tài năng và tâm huyết của đội ngũ văn nghệ sĩ; với tiềm năng và cảm hứng sáng tạo đã được khơi nguồn, chúng ta tin tưởng và hy vọng, thời gian tới, văn nghệ sĩ thành phố sẽ có nhiều tác phẩm có giá trị, phản ánh sâu sắc, sinh động hiện thực lớn lao của công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ đất nước; đưa VHNT thành phố phát triển lên một tầm cao mới, có vị trí xứng đáng trong sự nghiệp VHNT nước nhà, xứng tầm với sự phát triển của thành phố thân yêu.
(*)Đầu đề do Ban biên tập đặt
