Cố quốc - Trần Phan

1. Có những đêm gã đau đáu nghĩ về mọi chuyện đã qua, gã biết nhiều năm nữa, tâm trí gã cũng sẽ chẳng bao giờ quên những chuyện này. Gã cảm thấy hụt hẫng, hụt hẫng cho những gì gã mơ tưởng bấy lâu, về một cuộc sống với tình cảm thăng hoa và những khoảng thời gian vui vẻ mà mường tượng cũng thấy hạnh phúc đong đầy. Dòng suy nghĩ miên man cứ cuốn gã đi, đi theo những dấu chân băng qua cánh đồng, thoáng những cơn gió bên tai rít lên như cười xòa lại có lúc như oán trách. Căn nhà nhỏ ngột ngạt, trơ tấm phên không che lấy những cơn chướng đang vào chính vụ trong năm. Nghe đâu còn những năm, sáu trận áp thấp hay bão gì đó sẽ đổ bộ, lòng gã lại nôn nao, chẳng biết căn nhà này, hay chính lòng gã có đứng vững trước thử thách của thiên nhiên hay không. Gã nằm trên phản, đôi mắt nhắm nghiền, chỉ mong trời không bao giờ sáng nữa.

Tiếng mụ vợ “hụi hụi” xua bầy gà vào chuồng làm ngắt dòng suy nghĩ của gã. Gã ghét cay tiếng “hụi hụi” của mụ đến vô cùng, nó làm cho gã cảm thấy như mụ đang xua chính gã, rồi xua cả dòng suy nghĩ của gã ra cồn cát xa kia, nơi những con sóng đã bắt đục khoét những triền cát màu vàng nhợt của bờ biển thênh thênh.

2. Hai mươi tuổi, gã đến đảo này làm thuê cho nhà Bá Định, sức vóc hơn người, lại thạo nghề từ nhỏ, chẳng những gã được Bá Định chọn làm người đứng đầu phường cào ốc trứ danh của nhà họ Bá, mà nhiều lần Bá Định còn oang oang lên với cả phường rằng sẽ chọn gã làm con rể, se duyên cho cô Hai Màu con lão.

Mùa trăng năm ấy lại tới, Bá Định cho họp phường cào sớm trước hai hôm, lão thong thả nhấp ngụm nước chè đặc, nói vọng ra phía trước chừng ba mươi trai tráng:

- Tổ tiên ta nhiều đời nay, lấy đảo này, bờ biển này làm chỗ trú ngụ; sống, chết cùng loài ốc Anh Vũ, nếu cào đủ số lộc trời trong năm vào đêm trăng sau đây hai ngày, thì mười năm sau không lo đói rét. Ba mươi người các ngươi đến đây học việc đều đã hơn ba năm trải qua nhiều khổ nhọc, thanh xuân cũng hao đi nhiều. Nghề chỉ có một, người giỏi nhất cũng sẽ là người sau này thay ta tiếp quản phường và nên duyên cùng Hai Màu...

Có tiếng lào xào ở phía dưới, ai đó xôn xao lên:

- Hình như cô Hai đến! cô Hai đến!!!

Hai Màu là con gái duy nhất của Bá Định, nghe nói cô được xem là cô gái đẹp nhất xứ này, tuổi mười tám, thay cho nước da bánh mật của con gái miền biển, Hai Màu lại khá trắng trẻo; nghe đâu cô còn từng ra học tại trường Nam Châu danh tiếng, nơi có cả thầy Tây dạy tiếng Pháp...

Hai Màu uyển chuyển tự rẽ cho mình lối đi giữa ba mươi chàng trai, đôi mắt lúng liếng, rồi tiến nhanh về phía cha xin tiếp lời:

- Tục nhà phải theo, nếu hai hôm nữa, ai trong số các ngươi ở đây là người quay được bầy ốc Anh Vũ về bến đầu tiên, thì người đó sẽ là chồng của ta và được cai quản đảo này. Hai mươi người còn lại sẽ được cấp mỗi người một thanh gỗ Xà Điêu tự tìm đường về đất liền ngay trong đêm trăng...

Cuộc trở về mà Hai Màu nhắc đến, nghe nói 100 năm qua, chưa ai trọn vẹn...

Ba mươi trai tráng phía dưới, kẻ háo hức nhưng cũng lắm người đã bắt đầu cảm thấy lo sợ. Cuộc chơi nào cũng có kẻ thắng người thua, nhưng đánh đổi sinh mạng thì phần thưởng là gì cũng đám phải ngẫm suy! Không ai nói với ai lời nào, họ rã ra thành từng nhóm nhỏ lang thang về phía biển, thủy triều đã rút theo trăng non, trong đêm tối tĩnh lặng, chỉ còn những lời thì thầm như trao gửi của ngày kia.

3. Trăng lên đỉnh đầu, mặt biển lăn tăn những gợn vàng phả vào bờ thứ ánh sáng huyền bí, chân phương, Bá Định bước tới trước bàn thờ, mắt hướng về phương Bắc, hai tay chắp lạy, tiếng vọng ra biển:

Kính lạy chư thần, hải thần Phương Bắc, tổ tiên ta từ phương Bắc xa xôi, vì lánh nạn mà trôi dạt đến nơi này, hơn 100 năm qua, sống bằng nghề quay loài Anh Vũ chuyển về cố hương sao thuốc. Nay mùa trăng lại tới, kính chư thần, tổ tiên chứng giám cho lòng thành mà độ cho được mùa Anh Vũ, nguyện dâng lễ đúng lời truyền dạy!

Sau lời khấn, Bá Định đổ ra biển một chum rượu màu đỏ thẫm, tiếp sau đó khoảng hai mươi chín chum rượu màu đỏ thẫm khác được người nhà Bá Định chèo thuyền ra cách bờ chừng hơn trăm thước đổ dốc xuống biển. Mặt biển sánh màu vàng óng của trăng nhanh chóng đổi màu sang đỏ thẫm như vạc dầu quá lửa, theo từng con sóng dập dìu trôi ra xa.

Trăng dần lướt qua bên kia đường chân trời, gió bắt đầu trở mạnh, phía dòng nước đỏ thẫm đang trôi ra xa kia, một chòm nhỏ khoảng hơn mươi thước những ánh sáng li ti vô định bắt đầu nổi lên mặt biển, rồi lặn xuống, rồi lại nổi lên, rồi lại lặn xuống. Phía trên bờ, Bá Định khẽ hất hàm, một hồi trống dồn dập nổi lên, ba mươi vây lưới được giao tận tay ba mươi trai tráng theo sóng phóng ra nơi những hạt sáng li ti đó để quay loài ốc Anh Vũ. Những kẻ dũng mãnh qua ba năm ăn sóng nằm gió nhanh chóng lên gân cố sức dùng đôi tay cơ bắp bơi ra xa. Đây cũng là lúc một cuộc chạy đua tàn khốc tiếp cận những đốm nhỏ li ti bắt đầu, bởi chẳng ai muốn phải nhận thanh gỗ Xà Điêu trong đêm nay.

Vây lưới nặng trịch bám chặt qua vai, gã lựa những con sóng, vươn đôi tay chắc khỏe nhắm thẳng đốm ánh sáng li ti đó để vươn ra, nước biển đỏ ngầu, pha mùi rượu lẫn mùi máu tanh xộc thẳng vào mũi gã, ruột gã bắt đầu co lại rồi nhanh chóng giãn ra, thứ dịch vị bắt đầu trào ngược lên cuống họng như muốn tuôn ra ngoài. Nhưng không, gã vẫn quyết bám lấy những người bơi đằng trước, gã không thể đánh cược với số phận mình trên những thanh gỗ Xà Điêu, và gã muốn tận mắt thấy loài ốc Anh Vũ đó ra sao. Bất chợt, gã nghe một tiếng kêu thất thanh, quay đầu lại, một trong ba mươi người ngửa đầu lên mặt nước rồi dần chìm xuống biển, ngay chỗ đó, máu bắt đầu tuôn ra lênh láng mặt biển. Cả đám người dừng lại chưa hiểu chuyện gì xảy ra, chỉ kịp nghe đâu đó tiếng nói vọng ra từ bờ biển:

- Đừng dừng lại, tiếp tục bơi ra nhanh lên!

Hai chín con người còn lại tiếp tục lấy hết sức bình sinh bơi về phía trước, bỗng phía sau tiếp tục một tiếng kêu thất thanh, người thứ hai chìm xuống, máu lại sục lên thành tia trên mặt biển, lênh loáng. Gã tiếp tục bơi rướn lên về phía trước, cái đốm nhỏ li ti sáng đang ở rất gần. Nhưng tiếp tục phía sau lại có nhiều tiếng kêu thất thanh, rồi một người, hai người, ba người… tiếp tục chìm xuống, máu loang lênh láng khắp nơi. Mặt biển máu đỏ rực như cánh cửa địa ngục sắp mở ra, những con người bơi giỏi nhất của nước Nam ở đây đang chới với, trong cơn hoảng loạn, họ bơi theo bản năng, đạp vào nhau theo từng con sóng lên xuống và tiếp tục có người chìm xuống. Khi tốp cuối cùng tiếp cận được những đốm nhỏ sáng li ti ấy, bỗng từ đâu đó, một đợt sóng nhô cao lên rồi hạ thấp xuống, một con thuyền uy nguy bằng gỗ xà điêu, phía trước mũi thuyền là đầu rắn bằng gỗ rất to, thè chiếc lưỡi như chực liếm tất cả những thứ trước mặt. Phía sau con thuyền là một vây lưới rất lớn, vững chãi, sẽ không có gì lọt ra khỏi đó ngoài nước biển.

Trên boong thuyền, Bá Định mặc chiếc áo có thêu hình bát quái, tay cầm kiếm chỉ lên trời, giọng cười ha hả. Đứng bên cạnh là Hai Màu, cô ta mặc chiếc áo lông ngỗng trắng, đầu đội mũ có lông chim điêu, chăm chú nhìn về những con người đang vùng vẫy dưới lòng biển đỏ, miệng hơi nhếch. Bá Định sau một hồi huơ kiếm lên trời, rồi bỗng nhiên nói lớn:

- Tạ ơn Thánh thần phương Bắc, gia đình con trôi dạt từ cố quốc phương Bắc đến đây đã ba đời, nhưng chưa bao giờ quên tổ tiên, gốc gác. Bổn phận của chúng con là phải lấy những gì tốt đẹp nhất, tinh túy nhất của phương Nam về cố quốc. Tạ ơn Thánh thần, đêm nay, chúng con lại có được vô số những vi cá mập lừng danh của phương Nam để dâng lên thánh thần tổ tiên, phương Bắc...

Nói xong, hắn quắc mắt nhìn xuống dưới biển cười ha hả, rồi lại nói:

- Các ngươi tuy giỏi, những cũng chỉ là con dân của một xứ sở nhược tiểu, các ngươi có giỏi đến đâu, thì cũng sẽ không thoát được những hàm cá mập khát máu dưới kia. Máu và sự quẫy đạp của các ngươi, chính là thứ mà những con cá mập khát máu kia muốn, lũ cá đó là tinh túy của biển cả, nó là bài thuốc nhiều năm qua giúp cho dân tộc phương Bắc của ta trường tồn với thiên địa. Nhờ có các ngươi mà đêm nay người phương Bắc chúng ta lại có được những tinh túy của đất trời. Còn loài ốc Anh Vũ của nước Nam các ngươi ư! Đó chỉ là truyền thuyết, ta và tổ tiên ta chưa ai thấy cái loài ốc được mệnh danh là thần dược trời Nam đó, mà có lẽ nó cũng chỉ là sự tưởng tượng của một dân tộc nhược tiểu mà thôi.

Lão vừa dứt lời, những thanh gỗ xà điêu có những con đẻn biển dài như trăng núi quấn quanh thân được thả xuống biển. Bá Định lại nói to:

- Những con đẻn này sẽ đưa tiễn các ngươi về với tổ tiên, xác của các ngươi sẽ được chúng quấn vào thanh gỗ xã điêu và đem về đảo trong đêm nay, sau đó ta sẽ cho vào những hũ rượu, hạ thổ chờ mùa trăng tiếp theo tạ ơn thánh thần phương Bắc! Lũ nhược tiểu nghe rõ chưa...!!!

Những thanh gỗ xà điêu mang đẻn biển theo hơi máu tiến về những con người đã đuối vì sự quần thảo của cá mập, những cái lưỡi thò ra, thụt vô không ngớt, những hàm răng nanh khát máu bắt đầu cắn loạn xạ trong sự vùng vẫy của những con người đã kiệt sức. Tiếng kêu thất thanh lại vang lên, những thân hình mềm nhũn, tím ngắt, mắt trợn dộc, máu phun ra từ ngũ quan, rồi những cái xác bị những con đẻn sọc đen xám quấn chặt vào những thanh gỗ xà điêu trôi lềnh bềnh trên mặt nước.

Một con đẻn biển thè lưỡi nhắm về phía gã lao đến, gã cố bơi ngược ra xa đốm nhỏ li ti, dẫn dụ con đẻn ra khỏi vùng có máu tanh. Từ nhỏ, gã đã nghe ông nội gã dạy rằng, thường những động vật ăn thịt ở biển sẽ mất phương hướng nếu ra khỏi vùng nước không có máu của con mồi. Gã cố hết sức bơi thật nhanh đến vùng nước lạnh, con đẻn biển vẫn quyết lao theo. Khi cảm nhận được dưới chân nước đang lạnh dần, gã dừng lại, vờ thả thân người nổi lềnh bềnh trên mặt nước. Con đẻn biển ra đến vùng nước lạnh cũng không còn hung hãn, nó tưởng gã đã đuối nước, nên bơi vòng tròn thăm dò. Nó thè lưỡi liếm lên mặt, rồi hốc mũi gã xem có còn thở hay không, rồi nó quay đầu về phía chân gã, uốn cong người định siết chặt đưa xác gã về thuyền. Nhưng khi nó vừa quay đầu, thì bất ngờ gã dùng tấm lưới vây ốc trùm lấy đầu nó rồi siết chặt. Con thủy quái bị tấn công bất ngờ càng siết chặt thân gã, nhưng con dao gắm phòng thân trên tay gã đã nhanh chóng cắt vào cổ nó một đường sắc lẹm, một dòng máu tanh màu đen tuôn ra, con thủy quái chết tươi. Gã bám lấy một thanh gỗ xà điêu rồi cố tình trôi về phía thuyền của Bá Định, vờ như con đẻn biển đã giết được gã và nó đang mang chiến lợi phẩm về thuyền. Trên thuyền Bá Định hối thúc người nhà vớt lấy những cái xác mà đẻn biển mang về, rồi nhanh chóng cho thuyền chạy về phương Bắc khi lũ cá mập đã mắc đầy lưới nặng trĩu.

Gã được người nhà Bá Định vớt lên boong, một lúc sau khi hai tên người nhà khiêng xác gã định cho vào thùng rượu, thì bất ngờ gã dùng ngón võ cổ truyền mà ông nội gã - một võ sư danh tiếng nước Nam truyền thụ bẻ nhanh khớp tay của chúng, khiến cho chúng không kịp phản ứng, rồi bốn cánh tay bất động như những kẻ phế nhân. Bá Định lúc này mới nhìn thấy gã, hắn hơi hoảng nhưng rồi cười khểnh. Sau cái nhếch miệng của Bá Định, một tên người nhà khác của lão từ phía sau xông siết chặt cổ gã, bị tấn công bất ngờ, gã cố sức vùng vẫy nhưng không thể thoát. Bá Định nhanh chóng vác một thanh gỗ xà điêu nhằm thẳng đầu gã đánh, nhưng khi gã tưởng mình không thể thoát đòn chí mạng này thì một bóng áo trắng bay đến ôm chầm lấy đầu gã. Một tiếng hét xé trời giữa không trung, Hai Màu ngã xuống, đầu bê bết máu, những cọng lông ngỗng bay lả tả khắp nơi, Bá Định thất thần đứng như tượng giữa trời đêm. Còn gã, nhanh chóng lợi dụng tình thế, bẻ quặt đôi tay tên người nhà Bá Định rồi hất văng hắn xuống biển.

Hai Màu quằn quại trong đau đớn, còn Bá Định ôm con khóc thảm, từ lâu hắn đã biết Hai Màu có tình cảm với gã trai người nước Nam kia, nhưng không nghĩ Hai Màu lại dám hi sinh cả tính mạng mình như thế. Máu Hai Màu bắt đầu chảy lênh láng trên boong thuyền, làm thức tỉnh bầy đẻn biển trong khoang, chúng bắt đầu thè những chiếc lưỡi dài rồi trườn ra boong. Bá Định nhìn con gái rồi nhìn gã khẩn khoản:

- Người hãy lên chiếc thuyền con phía trước mũi xuống, đem theo con gái ta rồi đi theo chỉ dẫn của con Điêu, nó sẽ đưa các ngươi quay lại bờ, hãy cứu lấy con gái ta và yêu thương nó suốt đời.

Nói xong Bá Định dùng kiếm chặt đứt dây hạ chiếc thuyền con xuống rồi nhanh chóng giục gã đưa con gái của hắn lên thuyền. Còn lại trên boong, Bá Định tự cắt tay chân mình để dụ dỗ những con đẻn biển ở lại thuyền, con thuyền mất lái đi mãi vào màn đêm tối tăm...

4. Mụ vợ của gã bây giờ chính là Hai Màu, sau vết thương ở đầu mụ trở nên ngớ ngẩn, hàng ngày chỉ biết loanh quanh “hụi hụi” những con gà, nhưng bao giờ gặp gã mụ cũng cười tươi, nói rỗng “loài ốc Anh Vũ là loài chung thủy nhất đấy nhé”. Còn gã, quay về bờ trong cái đêm trăng năm xưa, gã đốt sạch những tàn tích của nhà Bá Định. Gã đem theo Hai Màu đi đến một bờ biển khác, dựng một chiếc chòi và ngày ngày vẫn tìm tung tích của loài ốc Anh Vũ, bởi như ông nội gã từng nói: “Nước Nam mình có rất nhiều những báu vật biển, trong đó có loài ốc Anh Vũ, đây là loài ốc cực kì chung thủy. Ai biết chung thủy, yêu thương con người thì sẽ sớm tìm được loài ốc tinh hoa ấy thôi”.  

T.P