Những mẩu chuyện về Bác Hồ
Bát cháo chia ba
Một chiều mùa hè năm 1954, Bác đến thăm trường Tuyên huấn Chính trị Trung ương. Bấy giờ trường mới chuyển đến bản Lời, gần quán Vuông, Thái Nguyên.
Sau khi nói chuyện với học viên, Bác về “nhà khách”, một túp lều tre nứa, lợp lá gồi nghỉ đêm để sáng mai đi sớm.
Bí thư đảng ủy trường là đồng chí Võ Hồng Cương cùng đồng chí phụ trách bảo vệ trường đem chăn màn đến ngủ sát bên nhau, hẹn cùng dậy sớm lo bữa ăn sáng để Bác dùng trước khi lên đường, không biết về đâu, xa hay gần.
Bàn bạc mãi mới quyết định thịt một con gà giò “tăng gia” để nấu cháo (gà to sợ Bác phê bình, gà bé quá lại không đành lòng).
Hai quan “hỏa đầu quân” tán chuyện mãi, ngủ quên lúc nào không biết. Chẳng có giờ chính xác, nên cứ mổ gà sớm, vo gạo, đặt lên bếp. Khoảng gần một giờ sau, nồi cháo đã chín. Đồng chí Cương cời than ủ nồi cháo cho nhừ. Chờ mãi, chờ mãi, trời vẫn chưa sáng. Hai anh em không dám đi nằm, sợ ngủ quên bèn dựa lưng vào nhau gật gà, gật gù.
Bỗng đồng chí cảnh vệ của Bác lay lay. Bấy giờ “anh nuôi” mới choàng dậy. Nhìn vào nồi cháo thì ôi thôi cháo đã cạn, chỉ còn độ một bát. Không biết tính toán sao đây thì đồng chí cảnh vệ mách đồng chí Cương:
- Anh cứ mang bát cháo này lên, mời Bác dùng và bảo chúng tôi đã ăn dưới này với các anh rồi.
Bí thư mừng quá:
- Thật là sáng kiến…
Anh bưng tô cháo, một cái bát con, một thìa nhỏ và một lọ muối tiêu lên nhà khách.
Bác hỏi:
- Còn hai chú kia đâu?
Đồng chí Cương thưa với Bác mưu mẹo đã bàn…
Bác cười bảo:
- Chú xuống lấy thêm cho Bác hai cái bát, hai cái thìa, rồi bảo hai chú lên ăn với Bác. Có nhiều ăn nhiều, còn ít ăn ít, cùng nhau ăn cho ấm bụng.
Bí thư đỏ mặt, đành nói dối tiếp:
- Thưa Bác hai đồng chí kia đang ăn.
Bác lại cười, lắc đầu nói:
- Cháo này các chú chắc ngủ quên, để cạn nên chỉ còn chừng này thôi. Chú gọi hộ Bác hai chú cảnh vệ đi.
Hai đồng chí cảnh vệ đành phải lên. Bác xẻ bát cháo đặc chia ba phần đều nhau rồi nhận một bát ăn rất ngon lành.
Đứng dựa cột nhà khách, chủ nhà, cấp dưỡng, đồng chí Cương nhìn Bác mà nước mắt rưng rưng...
(Trích trong cuốn Tư tưởng Hồ Chí Minh về Đạc đức,
Ban Tư Tưởng -Văn hóa Trung ương, Hà Nội, 2005.)
Mùa thu năm 1951, Bác đến thăm lớp chỉnh huấn chính trị toàn quân. Sau khi đọc lên những con số cụ thể về tệ nạn tham ô, lãng phí mà ban lãnh đạo nhà trường đã báo cáo với Bác, Bác nói:
- Các chú xem đấy, mới có từng này cán bộ mà đã tham ô lãng phí như vậy, thử hỏi nếu cán bộ trong toàn quân, toàn quốc cũng phạm khuyết điểm như các chú ở đây thì thiệt hại cho công quỹ của Nhà nước, của nhân dân biết bao nhiêu. Ngừng một lát, Bác hỏi:
- Ở đây, những chú nào có vợ rồi giơ tay.
Có độ một phần ba số cán bộ giơ tay.
Bác chỉ vào một đồng chí trong số những người vừa giơ tay ngồi ở hàng ghế đầu, rồi hỏi:
- Chú có bao giờ ăn bớt phần cơm của con mình không?
Đồng chí cán bộ trả lời:
- Thưa Bác, không ạ!
- Thế thì tại sao của cải của nhân dân, tiêu chuẩn của chiến sĩ hễ sểnh ra là đút vào túi?
Bác vừa nói vừa làm động tác vơ vét và đút vào túi vải bên mình. Bác phân tích cho mọi người thấy rõ tham ô, lãng phí là một tệ nạn, một thói xấu, nó giống như sâu mọt đục khoét của cải của nhân dân, nó làm vẩn đục chế độ tốt đẹp của chúng ta, đến đạo đức và nhân phẩm của người cán bộ đảng viên.
Hôm ấy, chúng tôi được một bài học nhớ đời. Có anh cúi mặt không dám nhìn lên Bác nữa.
(Trích trong cuốn Tấm lòng của Bác NXB Công an Nhân dân, Hà Nội, 2005)