Cái được lớn nhất trong hơn mười năm qua là được lòng dân - Nguyễn Bá Thanh
Ba mươi lăm năm qua, chúng ta đã cố gắng rất lớn để đưa Đà Nẵng từ một căn cứ quân sự khổng lồ trở thành một thành phố công nghiệp, một trung tâm dịch vụ, một cửa ngõ giao thông quốc tế quan trọng, và nay là đô thị loại một cấp quốc gia.
Ngày 01 tháng 01 năm 1997 được xem như một cột mốc lịch sử vô cùng quan trọng, đánh dấu và mở ra cho thành phố thời cơ và vận hội mới, tiếp thêm sức mạnh để Đà Nẵng vững bước tiến vào thời kỳ phát triển mới. Nhờ đoàn kết trong nội bộ, đồng thuận trong xã hội, kế thừa những thành quả của các thời kỳ trước, hơn một thập kỷ qua, Đảng bộ và nhân dân thành phố đã nỗ lực không ngừng, đạt được những thành tựu to lớn và tương đối toàn diện.
Kinh tế thành phố tăng trưởng cao, cơ cấu kinh tế chuyển dịch nhanh theo hướng “dịch vụ - công nghiệp - nông nghiệp”. So với năm 1997, tổng giá trị sản phẩm xã hội (GDP) tăng gấp 4 lần, đạt tốc độ tăng bình quân trên 11% mỗi năm, thu nhập bình quân đầu người năm 2010 dự kiến đạt 2000 USD, giá trị sản xuất công nghiệp tăng gấp 6 lần, kim ngạch xuất khẩu vượt ngưỡng 1 tỷ USD; thu ngân sách đạt hơn 8 nghìn tỷ đồng, tăng gấp 6 lần, vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài đạt 2,6 tỷ USD. Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh hai năm liền ở vị trí dẫn đầu cả nước.
Có thể nói, trong những thành tựu đạt được, tốc độ đô thị hóa, xây dựng cơ sở hạ tầng, chỉnh trang đô thị được xem là nổi bật nhất. Từ chỗ quay lưng với biển, chúng ta đã kiến thiết để Đà Nẵng có hai mặt tiền là biển và làm cho sông Hàn ngày càng đẹp hơn. Vận hành cùng nhịp thời gian hối hả, cả thành phố như một đại công trường, ở đó mỗi người dân, mỗi cán bộ, đảng viên đều hăng hái xây dựng, làm cho thành phố ngày càng thay da, đổi thịt, ngày càng sáng, xanh, sạch đẹp; diện mạo đô thị ngày càng đổi thay rõ nét.
Thành phố đã tạo được dấu ấn trong việc thực hiện phương châm “nhà nước và nhân dân cùng làm” và chủ trương “khai thác quỹ đất tạo vốn để phát triển cơ sở hạ tầng”. Tất cả các con đường nội thành khi mở rộng, nâng cấp, người dân hiến đất, thành phố không phải đền bù. Qua đó, hàng ngàn căn hộ chung cư được xây dựng mới; hàng trăm kilômét đường giao thông mới được thảm nhựa; hàng chục khu dân cư mới ra đời. Từ Sơn Trà đến Điện Ngọc, dọc con đường ven biển là những khu du lịch cao cấp. Nhiều trường học, bệnh viện được xây mới khang trang. Nhiều cây cầu mới được bắc qua sông Hàn, không chỉ nối những bờ vui mà còn đánh thức cả một vùng phía Đông rộng lớn. Những xóm nhà chồ ở bờ Đông sông Hàn, những khu nhà ổ chuột ở Bàu Thạc Gián, những con đường làng nắng bụi, mưa lầy, những kiệt hẽm tối tăm, nhếch nhác đã lùi vào quá khứ. Tất cả đã và đang làm cho thành phố mỗi ngày một đẹp hơn và phục vụ thiết thực đời sống nhân dân. Tất cả đều thấm đẫm mồ hôi, công sức, đều gắn liền với sự chung tay, góp sức đầy sáng tạo, quên mình của người dân thành phố. Tất cả hòa quyện vào nhau tạo nên bức tranh sống động, những dấu ấn tuyệt vời về một thành phố vừa có bề dày lịch sử, vừa năng động trẻ trung, giàu tiềm năng và triển vọng, đang vươn mình trỗi dậy. Lãnh đạo thành phố đã chủ động đối thoại với các tầng lớp nhân dân, thành tâm lắng nghe và tìm cách giải quyết một cách tích cực, kịp thời những bức xúc đặt ra từ cuộc sống. Để xây dựng thành phố được như hôm nay, gần 90 nghìn hộ dân trong diện giải toả, di dời, dù còn chút ít băn khoăn, trăn trở nhưng đã tự nguyện bàn giao mặt bằng cho các dự án, công trình. Đó là một thành công rất lớn, là minh chứng sống động, hùng hồn về sự tuyệt vời của lòng dân Đà Nẵng, làm nổi bật một hiện tượng đáng quý, đáng trân trọng ở thành phố chúng ta trong suốt thời gian vừa qua, đó là: Đảng nói, dân tin; Mặt trận, đoàn thể vận động, dân theo; Chính quyền làm, dân ủng hộ.
Lịch sử thành phố rồi sẽ ghi nhận đây là một thời kỳ phát triển đầy ấn tượng trên chặng đường đã qua. Các thế hệ mai sau sẽ mãi mãi không quên những năm tháng này - những năm tháng thành phố vươn lên với một ý chí mạnh mẽ, một nghị lực lớn lao, quyết tâm đổi mới, tiến tới tương lai tươi đẹp bằng chính sự nỗ lực cống hiến quên mình, viết nên những trang sử mới, tạo nên những thành tựu rất đỗi tự hào.
Vui mừng trước những đổi thay và thành quả ấy, chúng ta luôn ghi nhớ và chân thành biết ơn sự lãnh đạo sâu sát, kịp thời của Trung ương và các Bộ, ban ngành; sự cổ vũ và giúp đỡ các tỉnh, thành bạn, của đồng bào và chiến sĩ cả nước; của đồng bào, đồng chí Quảng Nam ruột thịt; của những người con Đà Nẵng sinh sống, làm ăn ở mọi miền đất nước và ở nước ngoài, của những tấm lòng luôn hướng về Đà Nẵng, của những con người đang sống và làm việc trên mảnh đất Đà Nẵng thân yêu, của các tổ chức và bạn bè quốc tế. Những thành quả đó chính là kết tinh của sự chung lưng đấu cật, sự cống hiến hết mình của các tầng lớp nhân dân thành phố. Từ các bậc cao niên đến các cháu nhi đồng; từ những người áo thợ đến bà con nông dân; từ đội ngũ trí thức, sinh viên, học sinh đến các doanh nhân; từ nhân dân các phường nội thành đến các xã vùng ven; từ các làng chài ven biển đến các bản thôn miền núi. Mang trong mình lòng yêu nước nồng nàn, tình yêu quê hương cháy bỏng; tất cả đã hiến dâng công của, sức lực, tâm huyết, tài năng, trí tuệ, lao động sáng tạo không ngừng vì tương lai tươi sáng của thành phố. Họ xứng đáng là tác giả và cũng là chủ nhân của những đổi thay diệu kỳ ấy.
Cái được lớn nhất trong hơn mười năm qua là được lòng dân. Chính lòng dân ấy, chính sự đồng thuận ấy là nguồn lực mạnh mẽ ủng hộ, cổ vũ cho sự nghiệp xây dựng và phát triển thành phố. Bài học tin ở dân, dựa vào dân và có trách nhiệm với dân, hết lòng vì dân là bài học đầu tiên và muôn thuở, là bài học của mọi lúc mọi nơi. Đây cũng chính là bài học lớn và sâu sắc nhất của chúng ta trong suốt chặng đường vừa qua.
Và có thể khẳng định rằng, sự đoàn kết nhất trí cao trong nội bộ luôn được giữ vững, sự đồng thuận trong xã hội luôn được nâng cao, cùng với vai trò lãnh đạo, chỉ đạo linh hoạt, sáng tạo với tinh thần trách nhiệm cao là những nhân tố cực kỳ quan trọng, mang tính quyết định để tạo nguồn lực to lớn, thúc đẩy sự nghiệp xây dựng và phát triển thành phố trong thời gian qua, là bệ phóng để Đà Nẵng tiếp tục tăng tốc trong những năm sắp đến.
Hướng đến một thành phố có cơ cấu kinh tế hiện đại, chúng ta phải dành sự ưu tiên cho phát triển dịch vụ, đặc biệt phải đưa du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của thành phố bằng cách đẩy mạnh liên kết với các địa phương bạn trong khu vực. Hoàn thành nhanh các dự án du lịch ven biển, xây dựng khu phức hợp du lịch quốc tế tại Làng Vân, tập trung đầu tư xây dựng công viên văn hóa Ngũ Hành Sơn, gắn liền với nâng tầm lễ hội Quán Thế Âm, nâng tầm chất lượng cuộc thi pháo hoa quốc tế để thu hút du khách.
Đà Nẵng sẽ là thành phố môi trường. Do vậy, công nghiệp mà Đà Nẵng hướng tới phải là công nghiệp công nghệ cao, có giá trị gia tăng cao. Chúng ta phải khẩn trương đầu tư xây dựng và đưa vào hoạt động khu công nghệ cao, khu công nghiệp công nghệ thông tin tập trung. Thu hút các dự án sử dụng công nghệ hiện đại, thân thiện với môi trường, chủ yếu là các dự án sản xuất phần mềm xuất khẩu, công nghiệp phụ trợ về linh kiện điện, điện tử.
Chúng ta phải tiếp tục xây dựng kết cấu hạ tầng đồng bộ và hiện đại hơn, tập trung vào các dự án trọng điểm như nhà ga sân bay quốc tế, cảng Tiên Sa giai đoạn 2, xây mới cảng Liên Chiểu, nhà ga tàu lửa mới, hệ thống đường giao thông nội thị, đường vành đai, đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi; phát triển mạnh mẽ giao thông công cộng, khẩn trương quy hoạch và thiết kế hệ thống tàu điện ngầm, giảm dần phương tiện giao thông cá nhân; phấn đấu đến năm 2020 sẽ có những tuyến tàu điện ngầm đầu tiên và không sử dụng xe máy trong khu vực nội thành. Tiếp tục hiện đại hóa hạ tầng viễn thông, ngầm hóa đường dây điện, thông tin, đảm bảo cung cấp điện, nước và xử lý chất thải. Bên cạnh đó, Làng Đại học Đà Nẵng, trường Đại học quốc tế Việt - Anh, Bệnh viện ung thư, Chương trình 10 ngàn căn hộ chung cư, Thư viện tổng hợp, Trung tâm văn hóa, Rạp xiếc, Nhà hát lớn, Bảo tàng mỹ thuật, Nhà thi đấu, Trung tâm mua sắm, Trung tâm hành chính thành phố cũng sẽ được hoàn thành. Đẩy nhanh tốc độ xây dựng các khu đô thị mới Đa Phước, Tây Bắc, Nam Cẩm Lệ, khu đô thị sinh thái và nghỉ dưỡng tại bán đảo Sơn Trà, Bà Nà-Suối Mơ, khu đô thị sinh thái Hòa Xuân gắn liền với việc xây dựng khu liên hợp thể thao, và xây dựng công viên lớn tại xã Hòa Ninh.
Chúng ta phải chú trọng hơn nữa công tác quy hoạch xây dựng đô thị, chú trọng tổ chức không gian đô thị phù hợp, hài hòa với thiên nhiên và đảm bảo phát triển bền vững; có môi trường đô thị văn minh và giàu tính nhân văn, có thiên nhiên trong lành và đời sống văn hóa cao, làm giàu bằng kinh tế tri thức; phấn đấu trở thành một trong những thành phố hài hòa, thân thiện, an bình; một trong những thành phố hấp dẫn và đáng sống. Chúng ta xây dựng một đô thị mà ở đó chúng ta cần nhiều hơn những giá trị đạo đức và văn hóa, ở đó cần nhiều hơn nhân tài và chất xám; ở đó có được sự đồng thuận lớn của mọi người nhờ chất lượng cuộc sống được nâng cao, nhờ những lợi ích cụ thể mà người dân được hưởng thụ. Chúng ta quyết tâm xây dựng Đà Nẵng trở thành một thành phố có trình độ dân trí cao, văn minh, giàu đẹp, năng động, minh bạch, thông thoáng và cởi mở; có khả năng thích ứng cao, hội nhập sâu rộng với thế giới nhưng vẫn giữ được cho mình bản sắc riêng.
Tất cả những định hướng nêu trên phụ thuộc vào nhiều nhân tố, nhưng xét cho cùng là phụ thuộc vào chất lượng của nguồn nhân lực. Do vậy, chúng ta phải tập trung phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đào tạo, bồi dưỡng một thế hệ người Đà Nẵng biết kế thừa truyền thống yêu nước và cách mạng của cha anh, có bản lĩnh, trí tuệ của thời đại, có kỹ năng sống, biết giao tiếp và hợp tác, biết làm việc có hiệu quả, sẵn sàng dấn thân, chấp nhận mạo hiểm, luôn tự đòi hỏi đổi mới và hết lòng ủng hộ cái mới, trung thực và sáng tạo. Chúng ta tập trung đầu tư hơn nữa cho giáo dục và đào tạo, cho nguồn lực con người, để có được một đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý trình độ cao, phẩm chất tốt, tận tụy với công việc; thực sự có tâm và có tài, có năng lực tổ chức thực hiện, khả năng thích ứng cao, biết tập hợp, biết tổ chức quần chúng và biết trăn trở, lo toan cho cuộc sống của dân; có được đội ngũ chuyên gia khoa học và công nghệ giỏi, đội ngũ doanh nhân năng động, tài ba; đội ngũ công nhân chuyên nghiệp và tay nghề cao. Trường đại học Việt-Anh đẳng cấp quốc tế sẽ sớm được hình thành, là điều kiện để Đà Nẵng vươn lên trở thành một trong những trung tâm phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao của đất nước.
Để thực hiện được những nhiệm vụ đó, đòi hỏi chúng ta phải nâng cao hơn nữa năng lực tổ chức thực hiện của chính quyền các cấp; tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, xây dựng nền hành chính chuyên nghiệp, hoạt động có hiệu lực, hiệu quả, trọng tâm hướng vào phục vụ dân, tôn trọng dân, phát huy sức dân, và chịu sự giám sát của dân; xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức có phẩm chất đạo đức tốt, có lối sống lành mạnh, thực hiện đúng chức năng và quyền lực hành pháp, hoạt động có hiệu quả theo quy định của pháp luật, đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng. Phải phát huy dân chủ hơn nữa để khơi dậy mọi tiềm năng sáng tạo, mọi nguồn lực trong nhân dân, để mọi người dân được thực sự làm chủ, phấn chấn làm ăn, hăng hái đóng góp của cải, công sức, ý tưởng xây dựng thành phố.
Trong quá trình phát triển, chúng ta phải thành tâm và kiên trì phát huy dân chủ, tạo sự đồng thuận xã hội đi đôi với giữ vững kỷ cương, kỷ luật. Phải làm cho việc tuân thủ, chấp hành luật pháp trở thành một nét văn hóa trong đời sống xã hội. Tăng cường hơn nữa mối quan hệ gắn bó máu thịt giữa Đảng, Nhà nước với nhân dân. Phải đẩy mạnh công tác xây dựng Đảng, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của đảng bộ các cấp. Đẩy mạnh đấu tranh chống quan liêu, tham nhũng, tiêu cực, lãng phí, xây dựng hệ thống chính trị thật sự trong sạch, vững mạnh, năng động, phục vụ tốt nhất lợi ích của nhân dân. Phải triển khai những giải pháp đột phá về công tác cán bộ trong đó có thi tuyển lãnh đạo cấp sở nhằm đào tạo một thế hệ lãnh đạo mới của thành phố, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ mới, đồng thời tạo ra một môi trường làm việc, ở đó những người có nhân cách tốt được bảo vệ, tôn vinh; những người thực tài được phát huy, trọng dụng.
Chúng ta sẽ phải xây dựng một thế hệ cán bộ Đà Nẵng dám nghĩ, dám làm, biết làm và dám chịu trách nhiệm; không sợ khó khăn, không né tránh, không ngại va chạm; biết dấn thân vì sự nghiệp chung của Đảng, của dân. Đội ngũ cán bộ đó phải có tài năng và phẩm chất, bám sát thực tiễn và gắn bó chặt chẽ với nhân dân; phải biết tự xấu hổ khi không hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình. Chúng ta cần phải xây dựng một phong cách làm việc nói đi đôi với làm, nói ít làm nhiều, và làm có hiệu quả, đó cũng chính là học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh một cách thiết thực nhất. Chúng ta cần phải hành động, hành động và hành động quyết liệt hơn nữa. Đã làm thì có đúng, có sai, nhưng chúng ta tin tưởng rằng, Đảng ta luôn sáng suốt và nhân dân ta luôn vị tha, công bằng.
Mỗi người trong chúng ta đều biết rằng, một Đà Nẵng phát triển giàu có sẽ mang lại sự thụ hưởng cho mọi người, mọi nhà, mọi tổ chức, đơn vị. Một Đà Nẵng phát triển không chỉ riêng cho bản thân Đà Nẵng, mà còn phải có sức lan tỏa rộng hơn, lực hút mạnh hơn đối với cả khu vực. Song, nếu một Đà Nẵng phát triển chậm chạp, ì ạch, đời sống nhân dân chậm được cải thiện, khoảng cách giàu nghèo ngày càng doãng ra, môi trường ngày càng ô nhiễm, nội bộ thiếu đoàn kết nhất trí, lòng dân không thuận thì hậu quả sẽ khôn lường. Trước hết, Đà Nẵng sẽ tự đánh mất mình, khi đó chúng ta không những có lỗi với các thế hệ hôm nay và mai sau, mà còn có tội trước bao anh hùng, liệt sĩ đã chiến đấu hy sinh vì độc lập tự do cho mảnh đất này.
Chúng ta tự hào từng đi đầu chống ngoại xâm, cùng cả nước đánh bại hai đế quốc to trong quá khứ, tự hào về những thành tựu quan trọng trong sự nghiệp đổi mới, nhưng cũng cần tỉnh táo so sánh với những thành phố của các nước bạn, 35 năm qua họ đã tiến những bước rất dài. Chúng ta nên tự hỏi rằng: Đà Nẵng đã phát triển xứng đáng với vị thế và tiềm năng của mình, xứng đáng với sự tin cậy giao phó của cả nước hay chưa? Đà Nẵng - một thành phố anh hùng trong chiến đấu đã viết tiếp được những trang sử huy hoàng trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa hay chưa?. Tất cả những điều đó phụ thuộc ở bản lĩnh, trí tuệ, sự lao động, sự phấn đấu quyết liệt cùng với sự năng động, sáng tạo và đầy tâm huyết của mỗi chúng ta.
Những nhiệm vụ hết sức to lớn, nặng nề đó đặt trên vai của toàn Đảng bộ và nhân dân Đà Nẵng, của mọi người và mỗi người, nhưng trước hết là của thanh niên, của thế hệ trẻ - những người chủ tương lai của đất nước, của thành phố. Tôi tin tưởng rằng, thế hệ trẻ Đà Nẵng sẽ tiếp bước cha anh, phất cao lá cờ truyền thống của quê hương anh hùng, lập nên những chiến công mới, chiếm lĩnh những tầm cao mới, viết tiếp những trang sử mới.
Sáng nay, một buổi sáng thanh bình, cả phố phường tràn ngập cờ hoa, gần một triệu trái tim của nhân dân thành phố đang cùng chung nhịp đập, háo hức hướng về thời khắc này của 35 năm trước, lòng tràn đầy xúc động và tự hào, càng thấy yêu quý biết bao những năm tháng được sống trong hòa bình, độc lập. Trong giờ phút trang nghiêm này, chúng ta không chỉ ôn lại, không chỉ tự hào về truyền thống anh hùng của một thời chiến đấu mà còn tự suy ngẫm, nhìn lại để sống sao cho xứng đáng với truyền thống ấy.
Chắc chắn rằng, từ những nghĩa quân đã tử trận ở thành Điện Hải, đến Thái Phiên, Trần Cao Vân trước khi bị xử chém ở An Hoà; từ Nguyễn Văn Trỗi trong chín phút làm nên lịch sử, với những lời đanh thép trước họng súng quân thù đến Lê Độ ôm bom vượt sông Hàn diệt địch; hay chiến sĩ biệt động trẻ Nguyễn Văn Dự hy sinh tại đầu cầu Trịnh Minh Thế vào sáng ngày 29 tháng 3 năm 1975 trước giờ Đà Nẵng được giải phóng; tất cả những người đã ngã xuống vì Tổ quốc, vì Đà Nẵng đều có chung một nguyện ước thiết tha là đất nước được độc lập tự do, đồng bào được ấm no hạnh phúc, quê hương được xây dựng ngày càng đàng hoàng hơn, to đẹp hơn.
