Bảo tồn, phát huy giá trị di sản tư liệu thế giới ma nhai tại danh thắng Ngũ Hành Sơn

Đại diện lãnh đạo tặng hoa tại lễ đón nhận Bằng công nhận di sản tư liệu mai nhai thuộc Chương trình Ký ức thế giới khu vực châu Á-Thái Bình Dương.

Đến dự, về phía Trung ương có Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, Chủ tịch Ủy ban UNESCO Việt Nam Hà Kim Ngọc; Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hoàng Đạo Cương; Trưởng ban Giáo dục Văn phòng đại diện UNESCO tại Việt Nam Miki Nozawa. Về phía địa phương, có Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND thành phố Lê Trung Chinh; Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố Ngô Xuân Thắng; Phó Chủ tịch HĐND thành phố Nguyễn Thị Anh Thi; Phó Chủ tịch UBND thành phố Ngô Thị Kim Yến, cùng đại diện lãnh đạo các sở, ban, ngành, cơ quan, đơn vị trên địa bàn.

Bà Ngô Thị Kim Yến - Phó Chủ tịch UBND thành phố phát biểu tại buổi lễ.

Phát biểu tại buổi lễ, Phó Chủ tịch UBND thành phố Ngô Thị Kim Yến nhấn mạnh, ma nhai ở danh thắng Ngũ Hành Sơn mang nhiều giá trị vượt ra ngoài ranh giới của một quốc gia, và đây lý do được vinh danh là di sản tư liệu khu vực châu Á - Thái Bình Dương và thế giới.

Đây là niềm vinh dự, tự hào của đất nước Việt Nam nói chung và thành phố Đà Nẵng nói riêng. Đồng thời cũng là điểm nhấn giúp giới thiệu quảng bá các giá trị văn hoá dân tộc, điểm đến du lịch của địa phương với cộng đồng trong nước và quốc tế.

Đồng thời đề nghị Sở Văn hóa và Thể thao, UBND quận Ngũ Hành Sơn và các đơn vị có liên quan thực hiện các giải pháp và phương án quản lý, bảo tồn danh thắng Ngũ Hành Sơn nói chung và ma nhai Ngũ Hành Sơn nói riêng với định hướng bền vững, lâu dài và hiệu quả.

Trong đó, chú trọng thực hiện có hiệu quả quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi danh thắng Ngũ Hành Sơn sau khi được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực, nâng cao trình độ chuyên môn của đội ngũ cán bộ làm công tác bảo tồn, bảo tàng.

Bên cạnh đó, tổ chức, kiểm tra, giám sát và bảo vệ nghiêm ngặt các ma nhai. Ứng dụng thành tựu khoa học công nghệ mới để phục vụ cho công tác quản lý, bảo tồn di sản ma nhai một cách bền vững, khoa học và hiệu quả, mang tính thực tiễn cao.

Tăng cường công tác tuyên truyền, quảng bá giá trị di sản tư liệu ma nhai một cách thường xuyên và rộng rãi thông qua nhiều hoạt động, phương thức đa dạng nhằm nâng cao ý thức của người dân và du khách.

Đồng thời, đẩy mạnh việc hợp tác quốc tế với các quốc gia trong khu vực và trên thế giới để học tập và trao đổi kinh nghiệm về bảo tồn và phát huy giá trị di sản tư liệu ma nhai.

Một văn bia ma nhai ở Ngũ Hành Sơn.

Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hoàng Đạo Cương khẳng định, ma nhai tại danh thắng Ngũ Hành Sơn là những tư liệu cực kỳ giá trị, chân xác và đặc sắc, thể hiện rõ tính giao thoa, hòa điệu về kinh tế, văn hóa, xã hội giữa các quốc gia như Nhật Bản - Trung Hoa - Việt Nam tại Việt Nam từ thế kỷ XVII đến thế kỷ XIX.

Đây là các tác phẩm trên đá độc đáo ấn tượng - loại di sản tư liệu này có số lượng ghi danh khiêm tốn trong các danh sách di sản tư liệu khu vực, thế giới và là đầu tiên ở Việt Nam, khởi đầu cho việc khai phá tiềm năng di sản tư liệu đặc biệt giá trị trong kho tàng di sản văn hoá Việt Nam và lan toả các giá trị Việt Nam còn đang tiềm ẩn đối với bạn bè, đồng nghiệp khu vực và trên thế giới.

Đồng thời, đề nghị UBND thành phố Đà Nẵng lập đề án, dự án quản lý, tư liệu hoá, quảng bá di sản, tăng cường trách nhiệm của cộng đồng trong việc bảo vệ, phát huy giá trị di sản tư liệu ma nhai tại danh thắng Ngũ Hành Sơn nói riêng, di sản văn hoá nói chung, góp phần vào sự phát triển bền vững và hội nhập quốc tế.

Cận cảnh 1 văn bia.

Trước đó, ngày 26-11-2022, tại Hội nghị toàn thể lần thứ 9 của MOWCAP, ma nhai tại danh thắng Ngũ Hành Sơn được công nhận là di sản tư liệu thuộc Chương trình ký ức thế giới khu vực châu Á - Thái Bình Dương. 

Ma nhai tại Danh thắng Ngũ Hành Sơn là một hệ thống gồm 78 văn bản bằng chữ Hán và chữ Nôm (Hán Nôm) được khắc trên vách đá và hang động của Danh thắng Ngũ Hành Sơn, với nội dung đa dạng, hình thức độc đáo, cùng nhiều thể loại văn học của các vị vua, quan triều Nguyễn, cao tăng, trí thức, có niên đại trải dài từ nửa đầu thế kỷ XVII đến thế kỷ XX.

Nguồn di sản tư liệu này có giá trị trên nhiều phương diện, phản ánh nhiều mặt của địa phương và đất nước Việt Nam dưới thời phong kiến như: lịch sử, địa lý, văn học, nghệ thuật, tôn giáo, ngôn ngữ, văn hóa - giáo dục. Mỗi bia ma nhai tuy có sự khác nhau về hình thức, nội dung nhưng tựu chung là một tác phẩm nghệ thuật có giá trị, hàm chứa những nội dung lịch sử, nhân văn quý báu, được ra đời trong sự kết hợp của tâm hồn, tài hoa của thi nhân và kinh nghiệm, kỹ nghệ của người nghệ nhân điêu khắc đá Non Nước.

Danh thắng Ngũ Hành Sơn hiện là nơi hội tụ 4 di sản cấp quốc gia và khu vực, gồm là danh thắng quốc gia đặc biệt Ngũ Hành Sơn, 2 di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia gồm Nghề điêu khắc đá mỹ nghệ Non Nước và Lễ hội Quán Thế Âm và di sản tư liệu Mai nhai thuộc Chương trình Ký ức thế giới khu vực châu Á-Thái Bình Dương.  

T.H