Trại sáng tác văn học, mỹ thuật thiếu nhi 2017
BBT: Trại sáng tác Văn học, Mỹ thuật thiếu nhi 2017 do Liên hiệp các Hội Văn học - Nghệ thuật phối hợp với Sở Giáo dục - Đào tạo và Bảo tàng Mỹ thuật Đà Nẵng tổ chức từ ngày 07/6 đến ngày 26/6/2016. Trại sáng tác tiếp tục bồi dưỡng và tạo điều kiện phát huy năng khiếu sáng tác văn học, mỹ thuật cho các em góp phần đào tạo và phát triển lực lượng sáng tác trẻ của thành phố. Trại có 46 em tham gia gồm 19 em có năng khiếu văn học và 27 em có năng khiếu hội họa.
Với 30 truyện ngắn, tản văn, thơ và 102 bức tranh, Ban Tổ chức đã chọn trao 02 giải Nhất cho tranh Vui chơi ở suối khoáng nóng của Trần Minh Cường (7/5, THCS Nguyễn Đình Chiểu) và truyện Đông của Võ Thanh Nhật Anh (10/22, THPT Phan Châu Trinh); 04 giải Nhì cho tranh Biển và ngư dân của Nguyễn Thủy Trúc Linh (5/3, Tiểu học Lý Tự Trọng), tranh Ngày hội văn hóa dân gian của Tống Thị Thanh Tuyền (11/4, THPT Hoàng Hoa Thám), truyện Bạn tôi của Thái Nguyễn Khánh Uyên (7/7, THCS Nguyễn Đình Chiểu), tản văn Cái giếng của Nguyễn Khánh Đăng (10/3 THPT Phan Châu Trinh); 06 giải ba cho tranh Núi Thần Tài của Nguyễn Thanh Mẫn Quân (4/1, Tiểu học Phù Đổng), tranh Vui chơi Núi Thần Tài của Trần Hữu Phúc (Lớp 7/1, THCS Nguyễn Thị Minh Khai), tranh Biển Mỹ Khê ngày hè của Nguyễn Lê Tất Phú (8/1, THCS Kim Đồng), tản văn Tầng năm - năm tầng của Trần Thu Hà (9/3, THCS Nguyễn Công Trứ), truyện Betta tìm chủ của Lê Ngô Tường Vy (Lớp 8/2, THCS Nguyễn Văn Linh), truyện Chú chim non của Nguyễn Nho Minh Uyên (8/1, THCS Hermann Gmeiner); 34 giải Khuyến khích cho 21 tranh và 13 truyện.
Tạp chí Non Nước giới thiệu cùng bạn đọc bài đánh giá các sáng tác tham dự trại và những sáng tác đạt giải cao tại Trại.
Hứa hẹn nhiều trang văn mới mẻ - Trần Trung Sáng
Tham dự Trại sáng tác Văn học, Mỹ thuật thiếu nhi 2017, có 46 em đăng ký bao gồm 2 bộ môn văn học và mỹ thuật. Hầu hết các em là các nhân tố xuất sắc được tuyển chọn từ các trường học trên địa bàn thành phố. Trong thời gian diễn ra Trại hè, các em đã được đi tham quan thực tế tại các danh lam thắng cảnh Đà Nẵng, đồng thời được sự hướng dẫn sáng tác của các nhà thơ, nhà văn, họa sĩ chuyên về thiếu nhi.
Ở bộ môn văn học, có 19 em nộp bài, với 30 tác phẩm. Trong đó, có 9 bài thơ, 21 tản văn và truyện ngắn. Về độ tuổi: nhỏ nhất ở lớp 7 và lớn nhất ở lớp 10, đến từ các trường: THPT Phan Châu Trinh, THPT chuyên Lê Quý Đôn, THCS Nguyễn Đình Chiểu, THCS Lê Lợi, THCS Nguyễn Thị Định, THCS Nguyễn Văn Linh, THCS Huỳnh Thúc Kháng, THCS Tây Sơn...
Cũng như phần lớn các Trại sáng tác hằng năm, hầu hết tác phẩm các em tham gia Trại đều xoay quanh các đề tài gần gũi, quen thuộc với lứa tuổi học trò như: gia đình, bạn bè, trường học, thiên nhiên, thành phố quê hương...
Theo Hội đồng giám khảo, ở mảng Thơ năm nay các em chưa được đánh giá cao, mặc dù về số lượng có nhiều hơn các năm trước, thậm chí trong đó, có em tham gia từ 2 đến 5 tác phẩm. Bởi, thơ tuy dễ làm, nhưng khó hay. Nếu càng quá chú trọng vần điệu và ý tưởng câu chữ, thì càng mất đi chất hồn nhiên, trong sáng của thơ (nhất là thơ dành cho tuổi thơ). Dù vậy, nơi đây trong bài thơ “Lời của đông” (Võ Thị Ngọc Linh) cũng có một số câu đáng khích lệ như: “Lời Đông là những ngày không nắng/ Không ấm áp, không mạnh mẽ, thảnh thơi/ Tựa bài ca trong tim dần sâu lắng/ Một chút ưu phiền, một chút chơi vơi/ Lời của Đông lạnh lùng, cơn lạnh thấu/ Ngắm nụ cười héo úa lại ngẩn ngơ/ Đông ơi, còn điều gì phải giấu?/Tự hỏi Đông sang đến bao giờ”.
Phần Văn xuôi, mặc dù rải rác vẫn còn một số bài viết diễn đạt dông dài, cách dựng truyện đơn giản hoặc tối nghĩa thì đáng vui mừng, phần lớn tác phẩm dự Trại của các em đều được đầu tư khá công phu. Một số bài viết ngắn, gần gũi với tản văn súc tích và giàu chất thơ như : Cái giếng (Nguyễn Khánh Đăng), Chú chim non (Nguyễn Nho Minh Uyên), Tầng năm - năm tầng (Trần Thu Hà)...
Nhiều truyện ngắn có đề tài phong phú và cốt chuyện hồn nhiên, sinh động. Điển hình như truyện “Betta tìm chủ” của em Lê Ngô Tường Vy (Trường THCS Nguyễn văn Linh) kể về một chú chó ham ăn lạc chủ suốt mấy ngày liền. Ngày lại đêm, chú lang thang trên khắp mọi ngả phố, đánh hơi... tìm đường về nhưng càng lúc càng vô vọng. Thế là chú buộc phải thăm hỏi những chú chó khác gặp trên đường, để rồi theo lời chỉ dẫn chú tiếp tục chạy băng về phía trước, ngang qua những ngôi nhà cũ lụp xụp. Thế nhưng, Betta lại vô tình rơi vào vòng vây của một đám trẻ con nhếch nhác, nghịch ngợm. Bọn trẻ giữ chú lại bắt giao đấu với một con chó hung dữ đến thương tích, tưởng không còn hy vọng gặp lại chủ. May thay Betta được một cô gái tốt bụng cứu chữa... trả lại đường phố. Chú lại tiếp tục dùng sức lực còn lại tìm đường về nhà. Sự cố gắng của Betta cuối cùng đã được đền đáp. Ngay khi vừa gặp lại, cậu chủ đã vui mừng ôm chầm lấy Betta khiến chú quên những ngày lạc lõng gian khổ, nhọc nhằn vừa qua. Bên cạnh truyện “Betta tìm chủ”, Lê Ngô Tường Vy còn có truyện “Chú bé khốn khổ”, thể hiện tác giả có sở trường diễn đạt, xây dựng nội dung truyện một cách tự nhiên, giàu hình ảnh, và chứa đựng lòng nhân ái.
Nguyễn Võ Minh Hằng (Trường THPT Phan Châu Trinh), với hai truyện ngắn “Mối tình đầu” và “Tình bạn” đã cho thấy tác giả đang hướng đến những cảm xúc trăn trở của tuổi mới lớn. Nơi đây, đôi khi “là bản tình ca đẫm màu sắc u buồn về tình yêu đơn phương”, đôi khi “tình bạn là thứ tình cảm, có khi còn lãng mạn hơn cả tình yêu” và cuối cùng tác giả “cũng đã hiểu ra ranh giới khác biệt to lớn giữa cái gọi là tình bạn với cái tên tình yêu”...
Nguyễn Thái Bình An (Trường THPT Phan Châu Trinh) với “Khúc hát mặt trời” và “Cây dương cầm”; Nguyễn Anh Thư (Trường THCS Nguyễn Thị Định) với “Giấc mơ”... qua tác phẩm của mình cũng đã góp phần đem đến Trại viết những giọng điệu mới lạ.
Từ những sáng tác như vậy, ở Trại sáng tác hè năm nay, cho thấy có những dấu hiệu các em muốn bứt phá vươn đến sự sáng tạo mạnh mẽ, đối mặt với những nghĩ suy, xao động về nỗi buồn, cô đơn và sự mất mát... như một cách chuẩn bị cho tuổi vào đời.
Đặc biệt, đáng chú ý hơn cả, ở truyện ngắn “Bạn tôi” của em Thái Nguyễn Khánh Uyên (Trường THCS Nguyễn Đình Chiểu) được hư cấu từ một chủ đề không dễ dàng với lứa tuổi của tác giả (tức lớp 7). Truyện viết về cảm xúc từ cuộc chia ly vĩnh viễn giữa hai người bạn nhỏ. Đó là một truyện đẹp và buồn. Đôi khi có một chút ngộ nghĩnh không thể che giấu của tuổi thơ, như là một cái nhìn lạc quan của tác giả khi quay về thực tại...
Và càng bất ngờ thêm nữa, Võ Thanh Nhật Anh (Trường THPT Phan Châu Trinh) qua truyện ngắn “Đông” cũng mang một chủ đề tương tự. Cũng là nỗi buồn. Cũng là chuyện về một người bạn “sang bên kia bầu trời”. Cũng là nỗi đau sâu đậm hơn sự tưởng tượng. Nhưng cách diễn đạt của Nhật Anh mang tâm trạng giày xé, gặm nhấm trong những ngày Đông trôi qua. Vậy mà, cuối cùng, điều quan trọng nhất từ cú sốc tinh thần ấy, tác giả đã tìm mọi cách để đứng dậy, để mạnh mẽ, chín chắn hơn: “Tôi không nhớ cách mà những ngày Đông dần trôi qua trong trái tim tôi, cách tôi vực dậy sau cú sốc tinh thần ấy, hay cách mà tôi dằn vặt Cáo vào một góc khuất trái tim mình. Tôi chỉ nhớ đã mất rất lâu để làm được điều ấy, và quá trình đứng lên sau vấp ngã kia không hề dễ dàng. Ngày Đông tan biến cùng nỗi buồn tưởng chừng ngàn thu ấy, để nói với tôi rằng mọi thứ chưa kết thúc, rằng thời gian sẽ là liều thuốc hữu hiệu nhất để chữa lành cho trái tim một ai đó. Vượt qua những ngày Đông không đồng nghĩa với việc để Cáo chìm vào quên lãng, mà đúng hơn là chấp nhận học cách sống thiếu một người vô cùng quan trọng, học cách tồn tại song song với những nỗi đau”.
Có thể nói hai truyện ngắn của Khánh Uyên và Nhật Anh là hai tác phẩm được bàn luận khá nhiều trong Ban Giám khảo, do chủ đề mang màu sắc ưu tư so với một Trại sáng tác thiếu nhi. Tuy nhiên, đó cũng là hai trong số những truyện ngắn được đánh giá cao nhất, bởi tinh thần sáng tạo, lối hành văn, cấu trúc mang phong cách mới mẻ, hứa hẹn nhiều hy vọng của thế hệ trẻ cầm bút trong tương lai.
Một tín hiệu vui - Hồ Đình Nam Kha
Qua hai tuần miệt mài sáng tác tại Trại sáng tác Mỹ thuật thiếu nhi 2017, Ban tổ chức nhận 102 tác phẩm hội họa của 27 tác giả thiếu nhi (bình quân mỗi em nộp 4 tác phẩm) đến từ các trường tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ thông tại nhiều quận, huyện trong thành phố Đà Nẵng với nhiều chất liệu bột màu, màu goal, màu nước, màu sáp, sáp dầu v.v…
Trại sáng tác Mỹ thuật năm nay phong phú đa dạng với nhiều phong cách, bút pháp riêng, chất lượng khá đồng đều. Trong đó có nhiều tác phẩm tốt về thể hiện và nội dung hồn nhiên ngây thơ như tác phẩm Núi Thần Tài của em Nguyễn Thanh Mẫn Quân (4/1, Tiểu học Phù Đổng) hay Lễ hội đua thuyền của em Đặng Công Thiện (3/4, Tiểu học Ngô Gia Tự); thơ ngây từ đường nét, mảng khối tạo được sự hồn nhiên như tác phẩm Biển và Ngư dân của Nguyễn Thủy Trúc Linh (5/3, Tiểu học Lý Tự Trọng), Gánh xiếc rong của Nguyễn Quỳnh Trang (7/2, THCS Huỳnh Bá Chánh), Lễ Hội cầu Ngư của Nguyễn Ngọc Xuân Giao (4, Tiểu học Ngô Mây), Lung linh sắc màu lễ hội pháo hoa của Nguyễn Ngọc Thanh Duyên (9/1, THCS Nguyễn Huệ) hay Ngày hội văn hóa Dân gian của Tống Thị Thanh Tuyền (11/4, THPT Hoàng Hoa Thám) và còn nhiều tác phẩm nữa. Nhưng trong đợt trại lần này tác phẩm Vui chơi ở suối khoáng nóng Núi Thần Tài có nhiều sự nổi trội từ phong cách tạo marcher, nhiều lớp, nhiều sắc độ, mảng khối đơn giản có chuyển động, đặc biệt độ đậm nhạt phóng khoáng tạo độ áp phê trong tranh làm mát mắt người xem nên được đánh giá là tác phẩm tốt nhất. Đây cũng là điểm mà hầu hết các em tham dự Trại chưa chú ý nhiều, nhất là các em vẽ bột màu, màu goal...
Trong 102 tác phẩm của 27 tác giả nhỏ tuổi, ban giám khảo vô cùng khó khăn khi lựa chọn trao giải vì có nhiều tác phẩm tốt đồng đều, song cuối cùng cũng đã chọn được 01 giải Nhất, 02 giải Nhì, 03 giải Ba. Đây thật sự là 06 tác phẩm tốt về bút pháp thể hiện và ý tưởng sáng tạo.
Trại sáng tác Mỹ thuật thiếu nhi 2017 góp phần giáo dục thị hiếu thẩm mỹ, bồi dưỡng và định hướng về cái đẹp, gieo mầm tài năng, năng khiếu hội họa cho thiếu nhi thành phố. Đồng thời, đây là dịp cho các em giao lưu, học hỏi, trao đổi kinh nghiệm và vui chơi trong dịp hè trước khi bước vào năm học mới.
