"Con sẻ vàng" - Tác phẩm đoạt giải Pulitzer văn học đến Việt Nam

08.12.2017

The Goldfinch, dịch sang tiếng Việt là "Con sẻ vàng" là tác phẩm nổi tiếng của nữ nhà văn Mỹ Donna Tarrt. Xuất bản lần đầu năm 2013, tác phẩm nhanh chóng được bạn đọc Mỹ và sau đó là thế giới đón nhận, năm 2014 tác phẩm nhận giải thưởng Pulitzer về văn học. 

Cùng năm đó, Donna Tartt đã được tạp chí Times đưa vào danh sách một trăm nhân vật có ảnh hưởng lớn hàng đầu thế giới.
 

"Con sẻ vàng" là câu chuyện kể về cậu bé Theo Decker, công dân mười ba tuổi thành phố New York, sống sót sau một tai nạn đã cướp đi mạng sống của mẹ em. Bị cha đẻ khước từ, Theo sống cùng với gia đình một cậu bạn nhà giàu. Lạ lẫm với mái ấm mới trên Đại lộ Park, muộn phiền khi không cùng tiếng nói với đám bạn bè cùng trường, và nhất là đau khổ nhất, day dứt nhất với niềm thương nhớ mẹ không nguôi, cậu bé bám dính lấy một thứ, nó nhắc nhớ về mẹ: đó là bức hoạ vô giá The Goldfinch của danh họa Hà Lan Carel Fabritius từ Bảo tàng Nghệ thuật Metropolitan.

Bức họa có sức lôi cuốn kỳ bí, để dần dà kéo Theo rơi vào thế giới nghệ thuật tội ác từ lúc nào. Trong quãng đời trưởng thành, Theo ra vào thế giới phòng khách của nhà giàu và mê cung bụi bặm của một cửa hàng đồ cổ là nơi anh làm việc. Anh đơn côi trong thế giới riêng, anh yêu một người và là trung tâm của một cái vòng xoáy tội ác ngày càng thít lại, ngày càng hiểm nguy hơn bao giờ hết.

 
 Con sẻ vàng ngay khi ra mắt đã gây sửng sốt bởi cách kể chuyện đầy sinh lực, dữ dội và khốc liệt. Những nhân vật sống động gây ấn tượng mạnh, giọng văn mê hoặc, xen với những khúc chờ nín thở, lại có khi trùng xuống với cái bình thản triết gia với những bí ẩn sâu lắng nhất của tình yêu, con người, nghệ thuật. Một tác phẩm đẹp, khiến bạn thức đọc thâu đêm, khiến bạn muốn giới thiệu với cả lũ bạn mình, một câu chuyện nệ cổ về những mất mát, ảm ánh, những âm mưu tàn nhẫn của số phận. Bản dịch tại Việt Nam do dịch giả Nguyễn An Lý thực hiện, NXB Thế giới liên kết cùng công ty CP Sách Omega Plus xuất bản.
 
 Nữ nhà văn Mỹ Donna Tartt, sinh năm 1963, mặc dù ngay từ bé bà đã bộc lộ khả năng sáng tác của mình, từng được coi là thần đồng văn học của Mỹ. Tuy nhiên bà sáng tác rất ít, trước The Goldfinch bà mới chỉ có 2 tác phẩm là The Secret History (1992), The Little Friend (2002; giải WH Smith Literary Award năm 2003). Với The Goldfinch, bà đã phải mất đến 11 năm để hoàn tất tác phẩm. Ngay sau khi ra mắt, tiểu thuyết này được giới phê bình và độc giả đánh giá cao, được Amazon bình chọn là Cuốn sách của năm 2013, lọt vào danh sách Best-seller của tờ The New York Times suốt 39 tuần. Ngoài giải Pulitzer, tiểu thuyết Con sẻ vàng còn được hãng phim Warner Bros Studio giành được quyền làm phim. Dự kiến Brett Ratner (đạo diễn phim Giờ cao điểm) sẽ đảm nhiệm vai trò đồng sản xuất phim cùng với Brad Simpson và Nina Jacobson, nhà sản xuất từng đoạt giải BAFTA với phim The Hunger Games.
Giải thưởng Pulitzer là một trong những giải thưởng lớn của Mỹ do Joseph Pulitzer, chủ bút báo New York World đề nghị vào năm 1904. Khi đó ông có đề ra 13 giải: 4 cho báo chí, 4 cho văn học, 4 cho sân khấu và 1 cho giáo dục. Từ năm 1917, giải được trao vào tháng 4 hàng năm bởi hiệu trưởng trường Đại học Columbia. Một phong bì khoảng 10.000 đô la được tặng kèm theo giải thưởng. Hiện nay, giải Pulitzer có tới 21 nội dung: một số thể loại phóng sự, biên tập, biếm họa, nhiếp ảnh, tiểu thuyết, tiểu sử, sân khấu, thơ và âm nhạc. Hiện nay, Pulitzer nổi tiếng nhất là giải cho báo chí và được xem là một trong các giải báo chí danh giá nhất thế giới hiện nay.

Xuân Thân
(sggp.org.vn)