Nguyên Hương viết truyện cổ tích về đức Phật
Với mong muốn đưa tinh thần đạo đức Phật giáo đến với tuổi thơ, nữ nhà văn Nguyên Hương (Đắk Lắk) đã chọn một số tích truyện rồi viết lại bằng lối văn sáng rõ, giàu biểu cảm.
Toàn bộ các cổ tích viết lại đó đã được NXB Kim Đồng in thành 3 tập, phát hành vào đầu năm 2019: "Voi chúa và hoàng tử nhỏ", "Đứng một chân và há mỏ ra" và "Nắng vàng, sáng trăng và mặt trời".
Theo Nguyên Hương, truyện cổ tích tiền thân về Đức Phật có nhiều tầng bậc ý nghĩa, trong đó có "tầng cạn dễ hiểu và dễ thương dành cho các em thiếu nhi". Chị quyết định khai thác tầng nghĩa này nhằm giúp các em làm quen với "những câu chuyện từ hòa nhân ái ân tình" (Lời nói đầu). Như vậy, 44 truyện cổ tích viết lại của Nguyên Hương là kết quả khai thác một phần nhỏ nguồn tích truyện trong Tiểu bộ kinh (tập V). Song chừng ấy cũng thật đáng quý, bởi lần đầu tiên, văn học thiếu nhi Việt Nam mới có được một bộ truyện cổ viết lại đầy đặn và chuyên về một đề tài như vậy. So với các nhà văn lớp trước, Nguyên Hương chuyên tâm hơn rất nhiều với thể loại truyện cổ viết lại. Chị cũng không tự giới hạn khai thác nguồn cốt truyện dân gian trong nước mà chủ động mở rộng tìm kiếm những nguồn tích truyện khác từ những nền văn học khác trên thế giới. Cách làm này không chỉ đem lại cho người viết niềm hứng thú mà còn giúp các em mở rộng kiến văn, làm quen với những phong cách truyện cổ khác nhau.
Trước bộ 3 cuốn cổ tích tiền thân về Đức Phật, Nguyên Hương cũng đã có khá nhiều truyện cổ tích viết lại in rải rác trong các tập "Tấm thảm bay", "Viên ngọc bùa mê", "Vùng đất bị phù phép"… xuất bản vào cuối năm 2014 và đầu năm 2015 (NXB Trẻ). Nhắc lại điều này để thấy Nguyên Hương rất hứng thú với việc viết lại truyện cổ cho thiếu nhi. Đó cũng là cách chị đặt mình vào thử thách để tài năng kể chuyện được bộc lộ một cách rõ nét. Thực tế cho thấy Nguyên Hương kể chuyện rất có duyên, nhẹ nhàng mà đầy sức lôi cuốn. Những câu chuyện của chị được mở đầu giản dị nhưng hấp dẫn, vì hứa hẹn mang đến một thế giới cổ tích hoặc đồng thoại mới lạ: "Ngày xửa ngày xưa, trên núi cao, có một bầy khỉ…" (Vua khỉ), "Kinh thành Pháp Hoa có cặp vợ chồng mù kiếm sống bằng đàn hát" (Cây đàn thiếu một dây)… Nói cách khác, bộ 3 cổ tích viết lại của Nguyên Hương đem lại cho các em cảm xúc hào hứng khi được thỏa thích mở rộng bước chân phiêu lưu trong thế giới nghệ thuật vừa gần gũi, hiện thực mà cũng rất kỳ lạ, kỳ ảo. Trên cơ sở những trải nghiệm đáng yêu như thế, các em sẽ dần thu nhận được một số bài học hữu ích cho quá trình trau dồi đạo đức, tích lũy kinh nghiệm ứng xử trong giao tiếp gia đình và xã hội.
Nguyên Hương rất am hiểu tâm lý trẻ em. Nhờ vậy, chị dễ dàng chọn được cách đưa bài học giáo dục đến với các em một cách nhẹ nhàng, hiệu quả. Truyện của chị thường vắng bóng các triết lý răn dạy khô khan, thay vào đó là những câu nói có tính chất nhận xét hay đúc kết chân lý cuộc sống của người kể chuyện hay một nhân vật nào đó của tác phẩm. Nguyên Hương cũng sử dụng khá nhiều bài thơ (vốn là bài kệ) để truyền tải thông điệp giáo dục, ví như: "Tham lam chìm đắm trong hưởng thụ/ Nên đành tận số giữa trùng dương" (Những người thợ mộc)… Để tinh thần giáo dục Phật giáo thực sự in dấu trong tâm hồn các em, Nguyên Hương phải dựa trên một hệ thống nhân vật đa dạng (nhà vua, hoàng hậu, nhà buôn, triệu phú, hươu, nai, thiên nga…) và các tình huống truyện độc đáo.
Nội dung truyện kể của Nguyên Hương đa dạng, song không ngoài mục đích giới thiệu các giá trị đạo đức mà đạo Phật theo đuổi và truyền dạy cho người đời. Với bạn đọc tuổi thơ, Nguyên Hương tập trung vào những gì căn bản nhất, phù hợp nhất với các em. Đó là lý do giải thích vì sao truyện của chị hay nói về lòng yêu thương, trách nhiệm và đức hy sinh, lẽ công bằng và khả năng thức tỉnh…
Lê Nhật Ký
(nld.com.vn)