Khát vọng tự do qua truyện ngắn “Bay”

Truyện ngắn Bay miêu tả cuộc sống ngột ngạt của Cá và Mèo luôn bị áp đặt vào khuôn khổ hoa mỹ của người khác, nỗi sợ trở thành một người khác theo ý một ai đó. Cả hai luôn mong có thể cùng nhau vượt muôn trùng đại dương, cùng nhau lang thang khắp thành phố, khám phá được hết thế giới nhưng điều ngăn cản Cá và Mèo luôn là nỗi sợ khi dấn thân vào cuộc mạo hiểm mà đích đến là cái chết.

Khát khao thoát khỏi chậu cá bé nhỏ khám phá thế giới luôn nhen nhóm trong Cá mỗi ngày. Nỗi sợ thất bại luôn khiến hai người bạn chùn bước. Bên ngoài cửa sổ kia là ước mơ mà bấy lâu nay của Mèo và Cá nhưng cũng tồn tại bao nguy hiểm thử thách khiến 2 bạn chùn bước “Đã bao lần tôi và Mèo tự nhủ, rằng “phải bỏ cuộc đi thôi”. Dường như, đây không chỉ là nỗi sợ của Cá và Mèo mà phải chăng cũng là nỗi sợ thường trực khiến con người nhụt chí trước những mơ ước hoài bão đã đặt ra, và khao khát chinh phục.

Mèo tìm được cách phá vỡ tất cả “chúng tôi sẽ chẳng bao giờ được bay như loài chim, nhưng hoàn toàn có khả năng “bay”theo cách riêng của mình”. Mèo dám ước mơ, dám chấp nhận thử thách và tìm cách chiến thắng chính bản thân để khiến ước mơ ấy trở thành hiện thực. Hành trình “bay” của Mèo và Cá thất bại khi Cá chệch hướng và rơi khỏi bể cá. Mèo cất đi hoài bão của mình nhưng với Cá dù đích đến của ước mơ kia là cái chết, Cá vẫn chọn sống hết mình một lần dù có chết cũng phải trở thành một con cá hạnh phúc.

Cá đợi chờ 17 ngày mong bay khỏi bậu cửa sổ, Cá đã thành công vượt qua thất bại, những thử thách để được bay. Qua hình ảnh nhân vật Cá đã cho ta thấy hình ảnh con người luôn bị gò bó trong khuôn khổ, ai có thể vượt qua thử thách, gặp thất bại vẫn đứng lên vì ước mơ của chính mình “Ôi! Loài người mãi chẳng thể hiểu được loài cá, cứ mãi nhốt mình trong chiếc hộp định kiến kia, để mặc những thứ mang tên “tiêu chuẩn”, “khuôn khổ” mặc sức đồng hóa, rồi dần trở thành một thứ “công cụ” tiếp tục áp đặt suy nghĩ thiển cận của mình lên tất cả mọi thứ xung quanh”. Cá nhỏ bé nhưng ý chí và nghị lực vươn lên lại lớn vô cùng. Cá đã rời bỏ được cái bể cá nhỏ bé để có thể “bay” trên bầu trời rộng lớn của riêng mình. Cá đã đạt được những mong ước từng đặt ra. Cá đã được là con cá tự do, “tôi là cá biển.” 

Tác giả xây dựng nên hai nhân vật Cá và Mèo đối lập nhau để ta thấy được khát khao muốn bay với hoài bão của mình dù có thể trả giá đắt. Ngược lại với Cá, Mèo lại sợ hãi, tự kiềm hãm ước mơ của mình, tự mình bước vào khuôn khổ mà những người khác đặt ra. Cái khuôn khổ mà chính Mèo lại ghét cay ghét đắng. Cá từ lo sợ tới hạnh phúc rồi từ hạnh phúc trở nên thất vọng đã được tác giả miêu tả tâm lý vô cùng phức tạp. Những hoài bão chất chứa đã khiến Cá quyết tâm hơn bao giờ hết. Quyết tâm thực hiện được giấc mơ của mình.

Không gian trong tác phẩm cũng được tác giả khéo léo lồng ghép để thấy rõ sự chật hẹp mà Cá và Mèo đang bị “giam cầm” và sau cửa sổ là bầu trời bao la rộng lớn “Đâu đó nơi căn hộ nhỏ nằm bên hạ lưu một dòng sông không tên” sau bậu cửa sổ ấy là tất cả mong muốn ước mơ được “bay” lên bầu trời. Ngôn ngữ bình dị nhưng vô cùng sâu sắc để lại cho ta bài học về sự dũng cảm thực hiện ước mơ hay bị bó hẹp trong khuôn khổ mà mọi người đặt ra.

Truyện ngắn Bay cho thấy vẻ đẹp của cuộc sống và đôi lúc cũng đưa ta về thực tại không phải cuộc sống lúc nào cũng màu hồng. Để ta học được những bài học tuy đơn giản nhưng lại mang một giá trị vô cùng to lớn. Và hãy sống hết mình vì cuộc sống, cố gắng từng ngày dù thất bại hãy cứ vững tin mơ ước, khát vọng để đạt lấy thành công. Đừng để sự áp đặt khiến bản thân gò bó trong khuôn khổ chật hẹp khó thở. Đôi lúc cảm xúc khiến ta suy nghĩ quá nhiều nhưng tích cực nhìn nhận mặt tốt và thay đổi mỗi ngày tốt hơn là điều khiến cuộc sống tích cực hơn mỗi ngày. Mãi mãi trân trọng mọi thứ trong cuộc đời mỗi người. Hãy thử một lần sống hết mình mà không sợ vấp ngã.

                                           Cứ sai đi vì cuộc đời cho phép

                                           Cứ yêu đi dù rằng mình ngu si.

                                           Ai lừa ai, ai hờn ai, ai giận ai, ai thù ai... cho qua đi.

                                           Cứ đam mê dù nhiều người cười chê.

                                           Và cứ vui lên, vì ta không... cô đơn.

                                           Vì tôi còn sống.

                                           Vì tôi còn hát lên.

                                           Vì tôi còn viết lên bao điều trong lòng tôi.

                                                                                (Vì tôi còn sống - Nhạc sĩ Tiên Tiên)

L.Q.N