Người giữ ký ức Đà Nẵng bằng hình ảnh

Bối cảnh là cuộc sống trên sông nước của người Đà Nẵng cách đây 42 năm, trên những ngôi nhà chồ (nhà làm bằng cọc tre, lợp tôn, bắc trên sông Hàn ở khu vực quận Ba (cũ) nay là quận Sơn Trà và một số khu vực ven biển quận 2 nay là quận Thanh Khê) - NSNA Ông Văn Sinh là tái hiện lại cuộc sống đời thực của một Đà Nẵng chưa xa và từ ký ức đó, lột tả được gần như một bộ mặt đô thị hiện đại của Đà Nẵng hôm nay. Ông, là một trong số rất ít nhiếp ảnh gia còn lưu giữ được chừng như nguyên vẹn những bức ảnh Đà Nẵng bằng phim, bằng cách bảo quản nghiêm ngặt và đúng kỹ thuật, để có thể phục hồi lại được những bức ảnh, với nhiều người Đà Nẵng là cực quý và cực hiếm. Trong số những tấm ảnh đen trắng này, có những ảnh chụp năm 1980, đã 42 năm.

Bìa Tập sách ảnh “Đà Nẵng - Ký ức và Hiện tại”.

NSNA Ông Văn Sinh, nguyên Phó Chủ tịch thường trực Liên hiệp các Hội Văn học-Nghệ thuật Đà Nẵng. Là một trong số rất ít nghệ sĩ nhiếp ảnh khu vực miền trung được kết nạp vào Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam 1984. Ông cũng là người thầy dẫn dắt nhiều nghệ sĩ nhiếp ảnh thành danh của Đà Nẵng.

Năm 1990, ông tổ chức triển lãm cá nhân đầu tay với chủ đề "Hoa xương rồng". Năm 2011, ông cho ra mắt tác phẩm sách ảnh “Đời nón, đời người” do Nhà xuất bản Đà Nẵng ấn hành, giới thiệu, gồm hơn 70 tác phẩm. Và lần đầu tiên bộ ảnh ra mắt vào dịp triển lãm chào mừng 36 năm Ngày Giải phóng thành phố Đà Nẵng (29/3/1975-29/3/2011).

Và nay là tập sách ảnh “Đà Nẵng - Ký ức và Hiện tại” - là toàn bộ tâm huyết của ông trong hành trình hơn 40 năm cầm máy. Trải qua nhiều khó khăn, vất vả, và cả những thời điểm để chụp và lưu giữ được ảnh - rất khó khăn.

Tập sách chia thành hai phần, với cách chọn lọc và trình bày ảnh theo phương pháp đối xứng xưa-nay, ký ức-hiện tại, mang đến cho người xem, người thưởng thức một cách nhìn toàn diện về Đà Nẵng trong hành trình lột xác và bứt phá hiện đại như hôm nay.

Nhà chồ ở An Hải Đông năm 1980. (Ảnh chụp: NSNA Ông Văn Sinh).

Hơn 100 bức ảnh được chọn lọc trong hàng nghìn ảnh, đã minh chứng cho giá trị nghệ thuật cốt lõi còn lại trong góc nhìn của NSNA Ông Văn Sinh về quê hương mình. Một trong những nội dung ảnh mà ông khá tâm đắc trong tập sách này là loạt ảnh ông chụp khu vực quận Ba (xưa), nay là quận Sơn Trà và khu vực ven vịnh Đà Nẵng, biển Thanh Bình... với đời sống vô cùng vất vả, khó khăn của người dân trên những ngôi nhà chồ có một không hai.

Trong ký ức của mình, ông không thể và chưa bao giờ quên được cảm giác một mình ông trên chiếc xe đạp cà tàng, len lỏi qua nhiều đoạn đường sình lầy, để chọn được một chỗ đứng ưng ý nhất và ghi lại sinh hoạt hằng ngày của người dân lúc bấy giờ. Những đám trẻ con học bài trên chiếc đèn dầu, những tấm ván người dân dùng để bắc từ bờ ra nhà, mọi thứ bấp bênh, đói nghèo và khổ hạnh.

“Ký ức đó, đã ngót nghét hơn 40 năm, mãi tới bây giờ tôi vẫn còn nguyên ám ảnh. Người nghệ sĩ, rung động từ trái tim đã giúp họ vượt được nhiều rào cản và tôi cũng thế. Tất cả những bức ảnh ký ức Đà Nẵng của tôi hiện đang được sử dụng tại Bảo tàng Đà Nẵng. Và tôi cũng mong muốn thời gian tới, sau khi thực hiện triển lãm ảnh từ bộ sách ảnh “Đà Nẵng - Ký ức và Hiện tại”, tôi sẽ trao tặng bộ ảnh này cho ngành văn hóa-thể thao Đà Nẵng để sử dụng trong hệ thống các Bảo tàng của thành phố, hay phục vụ quảng bá hình ảnh Đà Nẵng. Đây là văn hóa, mà văn hóa hình ảnh minh chứng lịch sử Đà Nẵng”, NSNA Ông Văn Sinh tâm huyết nói.

Góc học tập của các em khu nhà chồ Nại Hiên Đông, thập niên 1980. (Ảnh chụp: NSNA Ông Văn Sinh)

Bộ ảnh của ông, với rất nhiều thế hệ người Đà Nẵng, sẽ là một ký ức buồn và đẹp không thể nào quên. Đó là ký ức những bến phà, nhà chồ, nghề biển... và từ ký ức đó, bằng tất cả nội lực, quyết tâm và cả những đánh đổi, mới có được một diện mạo thành phố Đà Nẵng hiện đại hôm nay. Trân trọng ký ức, cũng là cách tự hào về thành phố, để thêm yêu thương, gắn bó với mảnh đất đặc biệt này - Thành phố hướng biển và núi, đầu biển cuối sông.

Đà Nẵng nhìn từ AZURA năm 2020. (Ảnh chụp: NSNA Ông Văn Sinh)

Đà Nẵng hiện đại hôm nay với diện mạo của một thành phố động lực của cả khu vực miền trung. Sự hoàn thiện đột phá về hạ tầng giao thông, hệ thống các vệt kiến trúc hiện đại đôi bờ đông-tây sông Hàn, đường biển và trục đô thị lõi. Từ góc máy của NSNA Ông Văn Sinh, hình ảnh thành phố Đà Nẵng luôn mới, trỗi dậy và dấu ấn. Nét hiện đại hôm nay là sức vóc lột xác từ ký ức hôm qua - của rất nhiều thế hệ người Đà Nẵng.

Bộ sách ảnh dày hơn 100 trang, đầy đặn. Mỗi bức ảnh là một gương mặt, một hình ảnh của Đà Nẵng, kết tinh thành một bộ phim ngắn tự kể câu chuyện đủ đầy, gói trọn cảm xúc về hành trình Đà Nẵng đến hôm nay. Người nghệ sĩ, đã bằng tất cả tâm huyết của mình trao tặng lại cho những người đến sau, để đủ hình dung về Đà Nẵng, rất gần.
(nhandan.vn)