Sự hình thành kỳ diệu của một công viên

Công viên tọa lạc trên mảnh đất ở số 5 đường Lý Tự Trọng. Nơi đây, thời còn là tỉnh Quảng Nam - Đà Nẵng, từng có trụ sở làm việc của Trung tâm Thể thao người cao tuổi và về sau có thêm CLB hưu trí Thái Phiên. Để xây trụ sở này, người ta đã xâm phạm di tích quốc gia (sau là di tích quốc gia đặc biệt) Thành Điện Hải từ vùng đệm đến vùng lõi. Năm 2016, lãnh đạo Đà Nẵng quyết định phá bỏ cơ sở này để xây dựng trên đó một Trung tâm Lưu trữ cỡ lớn cho thành phố với quy mô 8 tầng, kinh phí đầu tư là 60 tỷ đồng (thời điểm đó). Mọi công việc chuẩn bị (thiết kế, nguồn vốn, lập Ban quản lý dự án, chọn nhà thầu thi công, hạ giải cơ sở cũ...) đều đã hoàn thành, và qui định thời gian khởi công là đầu tháng 12/2016.
Khi đó, tôi mới được điều qua làm Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao được vài tháng. Tôi rất buồn và trăn trở việc này, bởi thêm một lần nữa, di tích Thành Điện Hải sẽ bị xâm phạm. Tại cuộc họp ngày 27/11/2016 do cả Bí thư và Chủ tịch thành phố đồng chủ trì để bàn về qui hoạch và kiến trúc thành phố, tôi đã mạnh dạn đề nghị hủy bỏ việc xây Trung tâm Lưu trữ trên đất di sản. Cuộc họp trở nên căng thẳng, vì mọi công việc chuẩn bị đã xong, còn chưa đến 10 ngày nữa là khởi công. Điều bất ngờ với tất cả mọi người dự họp là, sau vài phút đăm chiêu suy nghĩ, hai vị lãnh đạo đồng chủ trì cuộc họp đã quyết định hủy khởi công xây dựng Trung tâm Lưu trữ tại chân Thành Điện Hải. Vui mừng vô cùng!

Nhưng "ngày vui ngắn chẳng tày gang". Năm 2018, sau khi ngành văn hóa, thể thao đã khôi phục xong hai bức tường thành cùng với hồ nước ở giữa như nguyên trạng di tích, còn lại khoảng 2500 m2 đất ngay dưới chân thành, thì lãnh đạo một Sở chức năng đề nghị lãnh đạo thành phố cho xây dựng bãi đỗ xe ô tô công cộng tại đây. Nếu xây bãi đổ xe thì sẽ ảnh hưởng lớn đến không gian và sẽ gây tiếng động, tiếng ồn cũng như ảnh hưởng đến kết cấu nền móng tường thành di tích. Cơ quan chức năng lần lượt gợi ý làm bãi đỗ xe nổi với nhiều tầng nhô lên, rồi đến gợi ý làm bãi đổ xe ngầm chìm bên dưới, nhưng chúng tôi đều không đồng ý. Ngày 15/8/2018, đồng chí Bí thư Thành ủy chủ trì một cuộc họp với UBND thành phố và các Sở ngành liên quan để xem xét vấn đề này. Trước cuộc họp, tôi đã gặp báo cáo riêng đồng chí Bí thư Thành ủy và gửi văn bản đề nghị không làm bãi đổ xe ô tô tại khu vực Thành Điện Hải. Khi mọi người đến đông đủ thì đồng chí Bí thư nói không cần họp nữa, mà thống nhất với ý kiến đề xuất của Sở Văn hóa và Thể thao!

Một góc công viên Thành Điện Hải

Công viên nho nhỏ, xinh xinh, nép mình ở phía Bắc Thành Điện Hải đã được hình thành trong bối cảnh như vậy.

H.V.H