Đổi mới cách nghĩ, cách làm, đồng lòng hướng về đại cuộc

Nhà nghiên cứu Bùi Văn Tiếng - Bí thư Đảng đoàn, Chủ tịch Liên hiệp các Hội Văn học - Nghệ thuật phát biểu chỉ đạo Đại hội.

Thưa các đồng chí lãnh đạo Chi hội Nghệ sĩ sân khấu Việt Nam các tỉnh Quảng Nam, Bình Định và thành phố Đà Nẵng,

Thưa các đồng chí lãnh đạo sở ngành thành phố và các vị đại biểu khách mời,

Thưa toàn thể Đại hội,

Hội Nghệ sĩ sân khấu là hội chuyên ngành thứ bảy của Liên hiệp Hội tổ chức đại hội thường kỳ. Thay mặt Đảng đoàn và Ban Thường vụ Liên hiệp Hội, tôi xin ghi nhận và biểu dương những nỗ lực của toàn thể hội viên, của Hội đồng Nghệ thuật, của Ban Kiểm tra và nhất là của Ban Chấp hành Hội Nghệ sĩ sân khấu thành phố Đà Nẵng khóa IV trong việc thực hiện Nghị quyết Đại hội nhiệm kỳ 2018-2023 của Hội, góp phần tích cực và đáng kể vào việc thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ VIII nhiệm kỳ 2019-2024 của Liên hiệp Hội Đà Nẵng. Với tình cảm chân thành và lòng ngưỡng mộ sâu sắc đối với anh chị em nghệ sĩ/nghệ nhân Hội Nghệ sĩ sân khấu thành phố, tôi xin nhắc lại một nhận xét tôi đã từng phát biểu ở Nhà hát tuồng Nguyễn Hiển Dĩnh vào sáng ngày 17 tháng 11 năm 2018 với các đại biểu dự Đại hội Hội Nghệ sĩ sân khấu thành phố nhiệm kỳ 2018-2023: “Trong chín hội chuyên ngành của Liên hiệp Hội Đà Nẵng, hội nào cũng hướng đến thực tiễn cuộc sống và trên cơ sở đó, bằng đặc trưng nghệ thuật của chuyên ngành mình, đã tích cực phục vụ công chúng, tích cực phục vụ nhu cầu thưởng thức thẩm mỹ của người dân, cũng là tích cực thể hiện trách nhiệm công dân của người nghệ sĩ trong việc tuyên truyền vận động người dân làm theo các chủ trương của đảng bộ và chính quyền thành phố về xây dựng nếp sống văn hóa, về bảo vệ môi trường sinh thái, về an sinh xã hội... Tuy nhiên nếu chọn một hội thường xuyên tìm đến, thường xuyên gắn bó với cuộc sống tinh thần của người dân ở những nơi chưa có nhiều điều kiện hưởng thụ nghệ thuật, đồng thời tích cực chủ động làm tròn nhiệm vụ chính trị của người nghệ-sĩ-công-dân, hay nói như Nghệ sĩ nhân dân Trần Đình Sanh là thể hiện tính chất chính trị-xã hội-nghề nghiệp, thì đó chỉ có thể là Hội Nghệ sĩ sân khấu thành phố - cả sân khấu chuyên nghiệp và sân khấu không chuyên nghiệp”. Sau 5 năm tôi vẫn tiếp tục khẳng định đánh giá này là đúng và tiếp tục xem đây là “cái vầng sáng lấp lánh nhất” của Hội Nghệ sĩ sân khấu thành phố trong nhiệm kỳ IV vừa qua.

Thưa toàn thể Đại hội,

Những nỗ lực của toàn thể hội viên Hội Nghệ sĩ sân khấu thành phố Đà Nẵng nhiệm kỳ qua đã được ghi nhận qua rất nhiều trường hợp vinh danh nghề nghiệp, chẳng hạn ngày 22 tháng 6 năm 2023, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng đã ký Quyết định số 724/QĐ-CTN về việc phong tặng danh hiệu vinh dự Nhà nước Nghệ sĩ nhân dân cho 77 cá nhân, trong đó Đà Nẵng có 2 cá nhân là hội viên Hội Nghệ sĩ sân khấu thành phố Đà Nẵng: Nghệ sĩ ưu tú Phan Văn Quang, diễn viên Nhà hát tuồng Nguyễn Hiển Dĩnh và Nghệ sĩ ưu tú Phan Thị Lan Phương, diễn viên Nhà hát tuồng Nguyễn Hiển Dĩnh; ngày 10 tháng 10 năm 2023, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng đã ký Quyết định số 1173/QĐ-CTN về việc phong tặng danh hiệu vinh dự Nhà nước Nghệ sĩ ưu tú cho 102 cá nhân, trong đó Đà Nẵng có 1 cá nhân trên lĩnh vực sân khấu là hội viên Hội Nghệ sĩ sân khấu thành phố Đà Nẵng: Nguyễn Tấn Đông, diễn viên Nhà hát tuồng Nguyễn Hiển Dĩnh. Thay mặt Đảng đoàn và Ban Thường vụ Liên hiệp Hội, xin chúc mừng các Nghệ sĩ nhân dân và Nghệ sĩ ưu tú vừa được phong tặng hai danh hiệu vinh dự nghề nghiệp cao quý này.

Năm 2023 cũng là năm Hội Nghệ sĩ sân khấu thành phố giành được nhiều giải thưởng, chẳng hạn như tại Cuộc thi tài năng Diễn viên Tuồng và Dân ca kịch toàn quốc năm 2023 do Cục nghệ thuật biểu diễn tổ chức tại Nhà hát Lam Sơn, thành phố Thanh Hóa, tỉnh Thanh Hóa hồi đầu tháng 5, cũng như tại Liên hoan các trích đoạn hay nghệ thuật sân khấu toàn quốc năm 2023 do Hội Nghệ sĩ sân khấu Việt Nam phối hợp Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Ủy ban nhân dân tỉnh Hà Nam tổ chức tại Hà Nam hồi đầu tháng 6. Năm 2023, Hội Nghệ sĩ sân khấu thành phố Đà Nẵng cũng có nhiều đóng góp cho sinh hoạt học thuật và hoạt động đối ngoại nhân dân của Liên hiệp Hội. Về sinh hoạt học thuật, Hội Nghệ sĩ sân khấu thành phố đã tích cực làm nòng cốt để Liên hiệp Hội có thể phối hợp với Sở Văn hoá và Thể thao tổ chức thành công Tọa đàm khoa học chủ đề Giáo sư Hoàng Châu Ký với Nghệ thuật sân khấu Tuồng Việt Nam tại Nhà hát tuồng Nguyễn Hiển Dĩnh vào chiều ngày 26 tháng 9 vừa qua nhân Ngày Sân khấu Việt Nam năm 2023 và nhân dịp Giáo sư Hoàng Châu Ký được Nhà nước truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học nghệ thuật năm 2022 - kết thúc Toạ đàm, Chủ tịch Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam Trịnh Thuý Mùi cho biết năm 2024, Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam sẽ đảm nhận việc biên tập Tổng tập Hoàng Châu Ký - đương nhiên là với sự hợp tác của gia đình bác Hoàng Châu Ký và Hội Nghệ sĩ sân khấu thành phố chúng ta. Về hoạt động đối ngoại nhân dân, Hội Nghệ sĩ sân khấu thành phố đã tích cực làm nòng cốt để Liên hiệp Hội có thể tổ chức thành công cuộc giao lưu nghệ thuật với Hiệp hội Văn hóa nghệ thuật thành phố Daegu Hàn Quốc vào trung tuần tháng 10 năm 2023.

Thưa toàn thể Đại hội,

Về phương hướng hoạt động trong nhiệm kỳ tới, tôi đề nghị Ban Chấp hành Hội và Chủ tịch Hội mới được Đại hội tín nhiệm giao trọng trách phải thực sự đứng mũi chịu sào trong việc lãnh đạo hội viên ra sức phát huy những thành tựu, khắc phục những hạn chế/ bất cập nêu trên, coi trọng đổi mới cách nghĩ cách làm và nhất là phải thực sự đoàn kết/ đồng thuận/ đồng lòng, cùng nhau hướng về đại cuộc để tổ chức thực hiện tốt nhất Nghị quyết của Đại hội nhiệm kỳ 2023-2028 này. Đặc biệt nên nghiên cứu nhiều tiếp thu ý kiến tâm huyết của các anh chị em nghệ sĩ/nghệ nhân vừa phát biểu trên diễn đàn Đại hội, nhất là của Nghệ sĩ nhân dân Trần Đình Sanh.

Nhân đây tôi xin được nói thêm đôi lời về Cựu Chủ tịch Hội Nguyễn Thanh Tùng. Có thể nói trong nhiệm kỳ qua, anh Nguyễn Thanh Tùng đã mang hết nhiệt tình tâm huyết và tinh thần làm việc tận tụy cũng như kinh nghiệm tổ chức biểu diễn của mình để đảm đương có hiệu quả vai trò người đứng đầu, từ đó đóng góp xứng đáng vào nền sân khấu nghệ thuật của thành phố và vào kết quả hoạt động của Hội Nghệ sĩ sân khấu thành phố. Do tuổi cao và cũng để thực hiện chủ trương đúng đắn của Ban Thường vụ Thành ủy và của Đảng đoàn Liên hiệp Hội về nhân sự chủ tịch hội nên anh Nguyễn Thanh Tùng không tiếp tục tham gia Ban Chấp hành Hội nhiệm kỳ mới, nhưng vẫn có thể đảm đương một số hoạt động chuyên môn của Hội trong nhiệm kỳ mới và tiếp tục tham gia Ban Chấp hành Liên hiệp Hội cho đến hết nhiệm kỳ 2019-2024. Thay mặt Đảng đoàn và Ban Thường vụ Liên hiệp Hội, tôi xin cảm ơn Cựu Chủ tịch Hội Nguyễn Thanh Tùng về những đóng góp lớn lao như nêu trên của anh.

Thưa toàn thể Đại hội,

Tôi cũng xin bày tỏ lòng tri ân đối với Nghệ sĩ ưu tú Lê Văn Phú và Nghệ sĩ ưu tú Nguyễn Thảo là hai Ủy viên Ban Chấp hành Hội nhiệm kỳ 2018-2023 cũng không tiếp tục tham gia Ban Chấp hành Hội nhiệm kỳ này. Thay mặt Đảng đoàn và Ban Thường vụ Liên hiệp Hội, tôi kỳ vọng rất nhiều vào Ban Chấp hành Hội, Hội đồng Nghệ thuật và Ban Kiểm tra của Hội nhiệm kỳ 2023-2028 và đặc biệt là kỳ vọng rất nhiều vào bản lĩnh, sự năng động và năng lực giao lưu kết nối cần thiết của Tân Chủ tịch Hội đã từng trải qua gần một nhiệm kỳ tham gia Ban Chấp hành Liên hiệp Hội. Từ diễn đàn long trọng này, thay mặt Đảng đoàn và Ban Thường vụ Liên hiệp Hội, tôi xin chân thành cảm ơn Hội Nghệ sĩ sân khấu Việt Nam đã luôn quan tâm chỉ đạo Hội Nghệ sĩ sân khấu thành phố Đà Nẵng; xin chân thành cảm ơn lãnh đạo thành phố và các sở ban ngành đã đồng hành và tạo điều kiện để giới nghệ sĩ sân khấu Đà Nẵng phát huy cao nhất năng lực sáng tạo nghệ thuật, vừa phục vụ nhiệm vụ chính trị của địa phương với tư cách những công-dân-nghệ-sĩ, vừa phục vụ cho sự phát triển của bản thân nền sân khấu nghệ thuật, góp phần xứng đáng vào việc gầy dựng thương hiệu Đà Nẵng luôn trân trọng nâng niu/ chăm chút bảo tồn và phát huy những di sản sân khấu cổ truyền của xứ Quảng thân yêu. Có thể nói trong “cơn lốc” sáp nhập các cơ sở biểu diễn nghệ thuật, thật là một hạnh phúc cho văn nghệ sĩ thành phố bên sông Hàn khi hai cơ sở biểu diễn nghệ thuật chuyên nghiệp của Đà Nẵng là Nhà hát Trưng Vương và Nhà hát tuồng Nguyễn Hiển Dĩnh vẫn tiếp tục được tồn tại độc lập.

Nhân nhắc đến câu chuyện Nhà hát tuồng Nguyễn Hiển Dĩnh vẫn tiếp tục được tồn tại với tư cách một đoàn biểu diễn nghệ thuật chuyên nghiệp độc lập tại một địa điểm nguyên là Rạp hát Hoà Bình hình thành từ thập niên 1920 trên đường Phan Châu Trinh, tôi xin nêu thêm một thông tin mà nhiều nghệ sĩ sân khấu trong Đại hội này có thể chưa biết là từ đầu thế kỷ XX, nghệ thuật tuồng xứ Quảng đã đi cùng các chí sĩ yêu nước người Quảng Nam bị bắt giam sau vụ Trung Kỳ dân biến 1908 vào tận nhà tù Côn Đảo. Năm 1910, ba nhà chí sĩ Phan Châu Trinh, Huỳnh Thúc Kháng và Phan Thúc Duyện đã đồng sáng tác kịch bản tuồng Trưng Vương bình ngũ lãnh và dàn dựng, tổ chức biểu diễn ngay trong nhà lao thực dân để cổ vũ lòng ái quốc và ý chí chống ngoại xâm, và chính Phan Châu Trinh đã thủ vai ông Thi Sách chồng bà Trưng Trắc. Tôi xin mượn câu chuyện Phan Châu Trinh diễn tuồng ở nhà tù Côn Đảo để kết thúc bài phát biểu này.   

Thay mặt Đảng đoàn và Ban Thường vụ Liên hiệp Hội, tôi xin chúc tất cả nghệ sĩ/nghệ nhân sân khấu là đại biểu Đại hội và cả những người hoạt động sân khấu trên địa bàn thành phố không có mặt ở đây luôn đầy ắp cảm hứng nghệ thuật và luôn tươi mới trong sáng tạo nghệ thuật. Chúc Đại hội lần thứ V Hội Nghệ sĩ sân khấu thành phố Đà Nẵng thành công như mong đợi. Xin cảm ơn các đồng chí lãnh đạo, các vị đại biểu và các anh chị em nghệ sĩ/nghệ nhân sân khấu thân quý đã chăm chú lắng nghe./.