Sắc mai hồng, tháng Ba

Và, những câu thơ viết giữa mùa xuân năm nay của anh bạn Nguyễn Toàn chợt hiện ra. Như một câu hỏi lấp lánh: “Hồng mai hoa hồng mai hoa/ Thử địa vị tằng hữu/ Nhữ tòng hà xứ lai? (Hoa mai hồng ơi, hoa mai hồng ơi/ Chốn này chưa từng có/ Ngươi từ đâu đến đây?).

Chốn “cố quận” của loài hồng mai vốn từ ngàn dặm xa, sao lại lạc loài cười nở giữa trời Nam? Mà, quê nhà là sự phân biệt gì, để khiến xui nên bao nỗi niềm chi, cứ suốt đời không thôi day dứt?

Thương một loài hoa lạc, là tấm lòng của đôi mắt biết sẻ chia. Khi đã tự biết tra vấn chính mình trong mối tương liên với kẻ khác, thì từ câu hỏi ấy, ở cuối con đường kiếm tìm, sẽ hé lộ ánh sáng của sự thức tỉnh: Phải chăng, ta đang ngày một xa dần cố quận?

Tháng Ba. Những cột mốc năm tháng vừa hiện ra như các dấu ghi cần thiết trong cuộc nhân sinh, trên con đường đi tìm ý nghĩa của đời sống; lại cũng vừa tạo nên những ảo tưởng thời gian, kiến lập thành thói quen chia chẻ.

Thời gian, cùng với không gian là sự giam cầm mà trong đó, tâm thức con người luôn luôn đong đưa trên cái quả lắc hồi nhớ - vọng tưởng không ngừng nghỉ. Thời gian - không gian, như thế, phải chăng là ký ức?

Và, ký ức là sự tích chứa không thể hủy diệt mà chỉ có một lần may mắn duy nhất, bản thân mới tạm rời bỏ được nó. Lần ấy, có cảm giác như đã mơ hồ chạm được vào bên ngoài sự yên tĩnh.

Không diễn tả được, nhưng đấy là một niềm vui, khác với những niềm vui đã từng biết, trước đó. Chợt nhớ câu thơ của học giả Phan Khôi, người mở đầu Thơ mới: “Dừng tim, bặt óc, lặng dòng tình”.

Tháng Ba. Hay những tháng khác? Những gọi-tên khác? Chỉ là những quy ước, điều kiện. Mà, có mấy ai có thể đứng bên ngoài những câu thúc ấy? Nhưng vẫn có thể có được sự vượt thoát ngay trong chính những ràng buộc kia. Ngươi đã đi đến đâu, đang ở điểm nào, giữa mịt mùng gió bụi trong cuộc đi dài kia?

 Có tiếng chuông rộng ngân hiền trong khoảnh khắc đầu ngày, thấm vào những con phố còn mơ ngủ thấm vào những lối đi vắng êm của chốn ngoại vi.

Tháng ba. Ngồi buổi chiều với giàn hoa giấy, bể dâu còn lại những con đường nhớ-quên, những ảnh bóng vụn rời đứt nối. Tin thời sự về cuộc chiến giữa Nga - Ucraina. Những dòng sông đang hoen ố do lòng tham của những kẻ khai thác vàng sa khoáng. Mẩu tin nhắn lấp lánh trong đêm của người bạn nơi xa… Tất cả đã làm cho ngày sống tròn, bởi vì dường như cuộc đời mỗi lúc mỗi dịu-dàng-đau!

Một buổi chiều tháng ba vừa tắt. Để sẽ trở về những tháng ba khác. Như sự lặp lại, mà như khác.

Và, không hiểu vì sao, cái màu hoa mai đỏ lạc loài ấy bỗng như thoáng nét hương sen không bờ, làm tan đi bao nhiêu se se nghi ngại…